Təhsil 365 - Logo Mobile

Qəbul edilən Ortaq Türk Əlifbasının təşəbbüskarı kimdir?

3313.09.2024 - 09:00
Qəbul edilən Ortaq Türk Əlifbasının təşəbbüskarı kimdir?

Afad Qurbanov Türkiyə Cümhuriyyətinin Prezidenti cənab Süleyman Dəmirəl tərəfindən Ankaraya dəvət olunaraq Türk Dil Qurumunun şərəf üzvlüyünə ilk azərbaycanlı olaraq qəbul edilmişdir.

Tehsil365 xəbər verir ki, Bir neçə gün öncə, 12 sentyabr 2024-cü il tarixində Türk Dövlətləri Təşkilatı tərəfindən Ortaq Türk Əlifbasının layihəsi təsdiq olunaraq, sözügedən layihənin tətbiqi ilə əlaqədar razılığa gəlinmişdir.

Türk Dövlətləri Təşkilatı tərəfindən təsis olunmuş Türk Dünyası Ortaq Əlifba Komissiyasının üzvlərinin iştirakı ilə keçirilən bu önəmli iclasın əsas məqsədi, bu sahədə əldə edilən bilik və təcrübələrin paylaşılması, eləcə də Türk dilləri üçün ortaq əlifba layihəsi üzərində işlərin yekunlaşdırılmasından ibarət olmuşdur.

Komissiya, 1991-ci ildə alimlər tərəfindən təklif olunan latın qrafikası əsaslı Ortaq Türk Əlifbası layihəsini hərtərəfli şəkildə nəzərdən keçirmiş, bu layihədə gərəkli olan məqamlara diqqət yetirərək ümumilikdə 1991-ci ilin layihəsini qəbul etmişdir.

Qeyd olunmalıdır ki, 1991-ci ildə Ortaq Türk Əlifbasının hazırlanmasının əsas təşəbbüskarı və tərtibatçısı tanınmış türkoloq, dilçi-alim və ictimai xadim, Müasir Azərbaycan Əlifbasının müəllifi akademik Afad Qurbanov olmuşdur.

Məlum olduğu kimi, 18-20 oktyabr 1991-ci il tarixdə İstanbulda Marmara Universitetinin Türkologiya İnstitutu tərəfindən təşkil edilən "Müasir Türk Əlifbası" simpoziumunda Afad Qurbanovun təqdim etdiyi Ortaq Türk Əlifbası layihəsi türkdilli dövlətlərin dilçiləri tərəfindən qəbul edilmişdir.

Həmin iclasda Azərbaycan, Qazaxıstan, Qırğızıstan və Türkmənistandan olan dilçilər iştirak edirdilər. Dilçilərin müzakirəsinə təqdim edilən əlifbada mövcud olan 34 hərfin 29-u türk dilindən götürülmüşdür.

Akademik Afad Qurbanovun gərgin əməyi nəticəsində 1991-ci ildə türk dünyası üçün 34 hərfdən ibarət latın qrafikası əsasında hazırlanmış Ortaq Türk Əlifbasının layihəsi bütün türkdilli xalqların fonetik sistemini əhatə etmişdir.

Afad Qurbanov 1993-cü ildə Ortaq Türk Əlifbası layihəsi türkdilli dövlətlərin alimləri tərəfindən qəbul olunarkən demişdir ki, "Bu əlifba türk dillərinin hamısının danışıq səslərini əhatə edir. Türk xalqlarının siyasi, iqtisadi və mədəni birliyinin yaranması və həyata keçirilməsi üçün ortaq türk dili və əlifbasının xüsusi tarixi əhəmiyyəti vardır. Ortaq əlifba türkdilli xalqların tarixini, ədəbiyyat və mədəniyyətini, folklorunu, adət-ənənələrini öyrənməkdə, təbliğ etməkdə böyük rol oynaya biləcəkdir".

1993-cü ildə hazırlanmış Orta Türk Əlifbası:

Ortaq Türk Əlifbasının hazırlanmasındakı, Türkoloji dilçiliyin və Ortaq Türk Dilinin inkişafındakı xidmətlərinə görə Afad Qurbanov Türkiyə Cümhuriyyətinin Prezidenti cənab Süleyman Dəmirəl tərəfindən Ankaraya dəvət olunaraq Türk Dil Qurumunun şərəf üzvlüyünə ilk azərbaycanlı olaraq qəbul edilmişdir.

Şəkillər 18-20 oktyabr 1991-ci il tarixdə İstanbulda Marmara Universitetinin Türkologiya İnstitutu tərəfindən təşkil edilən "Müasir Türk Əlifbası" simpoziumu zamanı çəkilib.

Elmina Muxtarlı

Xəbər Lenti

Peşə mərkəzinin tələbələri WRC Azerbaijan Çempionatında böyük uğura qazanıblar -FOTO 30.06.2025 - 06:20
FHN tərəfindən təşkil olunan yarışların qaliblərinin mükafatlandırma mərasimi olub-FOTO 30.06.2025 - 06:10
30 iyun tarixində "Şəhidin səsi" proqramında Vətən müharibəsi şəhidi Aslan Rzayev yad ediləcək29.06.2025 - 10:20
Milli Kitabxanada professor Pənah Xəlilovun 100 illiyinə həsr olunmuş sərgi açıldı29.06.2025 - 10:10
Rezidentura imtahanında qayda pozuntusu: Bir nəfər mobil telefonla yaxalanaraq imtahandan xaric edildi29.06.2025 - 10:00
Rezidentura imtahanının ikinci cəhdi keçirildi – Bir nəfər imtahandan xaric edilib29.06.2025 - 09:50
İyunun 30-na gözlənilən hava proqnozu açıqlandı – Yağış, şimşək və leysan ehtimalı var29.06.2025 - 07:00
MDU tələbələri Dünya Robot Çempionatına vəsiqə qazandı – “MDU-SKYRIDERS” tarix yazdı29.06.2025 - 06:50
Bu gün DİM rezidenturaya qəbul imtahanının birinci mərhələsini keçirəcək29.06.2025 - 06:40
Bu gün DİM Azərbaycan dili fənni üzrə imtahan keçirəcək 29.06.2025 - 06:30
Təhsil eksperti Nadir İsrafilov vəfat edib28.06.2025 - 11:40
İyunun 29-da Azərbaycan dili fənni üzrə test imtahanı keçiriləcək 28.06.2025 - 10:05
MDU Riyaziyyat və İnformatika Sahəsində Yeni Kadrlar Axtarır28.06.2025 - 09:45
Dövlət İmtahan Mərkəzi tərəfindən xüsusi hazırlıq keçmiş taksi minik avtomobili sürücüləri üçün növbəti imtahan keçiriləcək.28.06.2025 - 09:35
Türkiyədə ilk:Bahçeşehir Universitetində tar bölməsi açılır 28.06.2025 - 09:25
Ali təhsil müəssisələrində nəzəri biliklər üstünlük təşkil edir"28.06.2025 - 09:15
Azərbaycan, Serbiya və Türkiyə arasında media sahəsində təcrübə mübadiləsi proqramının birinci mərhələsi gerçəkləşdirilib28.06.2025 - 09:05
“ABB” Bankda “KOB Müştəri Meneceri üzrə” təcrübə proqramına müraciətlər başladı28.06.2025 - 08:55
Qismən akademik tanınma prosesinin müddəti uzadılıb28.06.2025 - 08:45
Şəki-Zaqatala Regionunda IX Sinif Məzunlarına Attestatların Verilməsinə Start Verildi28.06.2025 - 08:30
İyunun 29-na Gözlənilən Hava Proqnozu Açıqlanıb28.06.2025 - 08:20
Rezidenturaya Qəbul: Sabah 1286 Namizəd İmtahan Verəcək28.06.2025 - 08:10
Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin Məzun Günü keçirilib -FOTO 28.06.2025 - 08:00
İdarə müdiri Sənan Mənsimlinin vətəndaş qəbulunun vaxtı dəyişdirilib 28.06.2025 - 07:20
Beynəlxalq Kibertəhlükəsizlik Olimpiadasında Azərbaycanı təmsil edən məktəblilərimiz yüksək nəticələr əldə ediblər -FOTO 28.06.2025 - 07:10
Qəbələdə azyaşlı qız əməliyyatdan sonra vəfat edib 28.06.2025 - 07:00
BDU-nun həmtəşkilatçılığı ilə Qubada “Tarixin izi ilə: yaddaşımız gələcəyimizdir” III gənclər düşərgəsinin açılışı olub28.06.2025 - 06:45
Bu gün hava necə olacaq?28.06.2025 - 06:35
Əməkdar artist Rəhman Rəhmanov xəstəxanaya yerləşdirildi28.06.2025 - 06:25
Bu gün Barat Şəkinskayanın anadan olmasından 111 il ötür28.06.2025 - 06:15
Bu gün görkəmli maarifçi Həsən bəy Zərdabinin doğum günüdür28.06.2025 - 06:05
Sosial şəbəkədə yayılan suallardan imtahanda istifadə edilməyib - Rəsmi27.06.2025 - 14:10
Lənkəran Dövlət Universitetinin kollektivi yay gəzintisinə çıxıb - FOTO27.06.2025 - 11:23
Füzulidə 10-cu sinif şagirdi kanalda batdı, axtarışlar başladı - FOTO27.06.2025 - 11:02
Maqnit qasırğası başlayıb27.06.2025 - 10:46
Şəki-Zaqatala bölgəsində 745 məzun fərqlənmə attestatı alıb27.06.2025 - 10:35
“Bu artıq imtahan yox, səhnələşdirilmiş teatr tamaşasıdır” – Kamran Əsədov27.06.2025 - 08:50
DİN və Dövlət Komitəsi Məhərrəm ayı ilə bağlı vətəndaşlara müraciət edib27.06.2025 - 08:11
Sudan Azərbaycandan tələbələr üçün ayrılan təqaüdlərin artırılmasını xahiş edib27.06.2025 - 07:40
Ata və qızı sertifikatlaşdırma imtahanında yüksək bal toplayıb27.06.2025 - 06:35
Azərbaycanda zəlzələ olub27.06.2025 - 06:23
BŞTİ: Direktor və müavinin maşınının işçilər tərəfindən yuyulması araşdırılır27.06.2025 - 06:10
Bu gün hava necə olacaq?27.06.2025 - 05:59
BSU-nun Məzun  Günü tədbiri keçirilib26.06.2025 - 14:20
Şəhid Aslan Rzayevin xatirəsi “Şəhidin səsi”ndə yad ediləcək26.06.2025 - 14:10
Türkiyənin Türk Dövlətləri ilə Əlaqələr Baş İdarəsinin rəsmisi azərbaycanlı tələbələrlə görüş keçirib - FOTO 26.06.2025 - 14:00
UNEC-də Dizayn təhsilində yeni mərhələ: Layihə əsaslı öyrənməyə keçid - FOTO 26.06.2025 - 13:50
“Azərbaycan dili və mədəniyyəti: milli və bəşəri dəyərlər” mövzusunda ictimai müzakirə keçirilib - FOTO 26.06.2025 - 13:40