Təhsil 365 - Logo Mobile

Cəmiyyətin dayanıqlı inkişafı üçün təhsildə dəyərlərin təbliği

9610.01.2025 - 11:40
Cəmiyyətin dayanıqlı inkişafı üçün təhsildə dəyərlərin təbliği

Təhsil yalnız bilik və bacarıqların ötürülməsi deyil, eyni zamanda insanın şəxsiyyət kimi formalaşmasında mühüm rol oynayan bir prosesdir. Bu prosesdə dəyərlərin öyrədilməsi və aşılanması cəmiyyətin dayanıqlılığı və inkişafı üçün əsas amillərdən biridir. Təhsil dəyərləri təşviq etməklə, yalnız peşəkar, savadlı fərdlər yetişdirmək deyil, həm də vicdanlı, əxlaqlı və sosial məsuliyyətli vətəndaşların formalaşmasına xidmət edir.

Dəyərlər dedikdə biz mənəvi və əxlaqi, mədəni və milli, sosail və qlobal dəyərləri nəzərdə tuturuq.

Şagirdlərə mənəvi dəyərlərin aşılanması, onlarda dürüstlük, ədalət, hörmət və məsuliyyət kimi müsbət keyfiyyətlərin inkişafına səbəb olur. Bu dəyərlər cəmiyyətdə sosial ədalətin təmin edilməsinə, fərdlər arasında qarşılıqlı anlaşmanın güclənməsinə gətirib çıxarır.

Hər bir xalqın tarixi və mədəni irsi onun dəyərlərinin təməlini təşkil edir. Təhsil müəssisələri bu irsi qorumaqla, şagirdlərin öz milli kimliyini dərk etməsinə və mədəniyyətini gələcək nəsillərə çatdırmasına kömək edir. Milli dəyərlərin öyrədilməsi, gənclərin vətənpərvər ruhda yetişməsinə şərait yaradır.

Qloballaşan dünyada təhsil təkcə yerli deyil, həm də qlobal dəyərlərin əhəmiyyətini vurğulamalıdır. İnsan hüquqları, bərabərlik, ətraf mühitin qorunması və sülh kimi qlobal dəyərlərin təbliği, gənclərin dünya miqyasında məsuliyyətli vətəndaş olmalarına imkan yaradır.

Bu dəyərlərin aşılanması müxtəlif yol və vasitələrlə həyata keçirilir. Müxtəlif fənlərin tədrisində dəyərlərin nəzərə alınması onların təbii şəkildə öyrədilməsini təmin edir. Məsələn, ədəbiyyat dərslərində ədalət və insanlıq anlayışları, tarix dərslərində isə vətənpərvərlik və milli kimlik məsələləri vurğulana bilər. Bundan başqa müəllimlər öz davranış və münasibətləri ilə şagirdlərə nümunə olmalıdırlar. Məktəblərdə təşkil olunan könüllü fəaliyyətlər, ictimai layihələr və mədəni tədbirlər də gənclərdə sosial məsuliyyət və empatiya hissini gücləndirir.

Ölkəmizdə təhsil müəssisələrində dəyərlərin təbliği istiqamətində müəyyən irəliləyişlər olsa da, bu sahədə hələ də çatışmazlıqlar mövcuddur.

Azərbaycanda müəllimlərin əksəriyyəti milli-mənəvi dəyərlərə sadiqdir və onları şagirdlərə aşılamağa çalışırlar. Lakin bəzi hallarda müəllimlərin bu sahədə bilik və bacarıqları kifayət qədər inkişaf etdirilməyib. Müasir təlim metodları ilə yanaşı, dəyərlərin təbliği üçün xüsusi təlim proqramlarına ehtiyac var. Müəllimlər üçün təşlkil olunan davamlı təlimlərdə bu mövzuya daha çox yer ayrılmalıdır.

Dəyərlərin tədrisi üçün təhsil proqramlarında müəyyən addımlar atılsa da, bəzən bu dəyərlər nəzəri şəkildə təqdim olunur və praktik tətbiqlə gücləndirilmir. Məsələn, dərsliklərdə vətənpərvərlik, empatiya, vətəndaşlıq məsuliyyəti kimi mövzular yer alsa da, real həyatdan nümunələrin çatışmazlığı onların şagirdlər tərəfindən tam mənimsənilməsini çətinləşdirir.

Son illərdə ölkədə könüllülük hərəkatı və sosial layihələrin artması gənclərdə sosial məsuliyyət hissinin güclənməsinə müsbət təsir göstərir. Lakin bu fəaliyyətlər əsasən paytaxt və iri şəhərlərlə məhdudlaşır. Regionlarda bu cür təşəbbüslər daha azdır, bu da həmin bölgələrdə dəyərlərin təbliğində boşluqlar yaradır.

Müasir texnologiyanın və qloballaşmanın gənclərə təsiri ikiüzlüdür. Bir tərəfdən, gənclər qlobal dəyərləri mənimsəyir, insan hüquqları, ətraf mühitin qorunması kimi mövzulara maraq göstərir. Digər tərəfdən, bəzən sosial şəbəkələr və digər təsirlər milli-mənəvi dəyərlərin zəifləməsinə səbəb olur. Bu balansı qorumaq üçün təhsil sistemi müasir dövrün çağırışlarına uyğunlaşmalı və bu sahədə düzgün istiqamətləndirmə etməlidir.

Aparılan islahatlarla bərabər təhsil müəssisələrində dəyərlərin təbliği istiqamətində bir sıra mühüm tədbirlər həyata keçirilməlidir.Əsasən müəllim hazırlığı və motivasiyası artırılmalı, müəllimlər dəyərlərin tədrisində əsas vasitəçi kimi dəstəklənməlidir. Praktik yanaşmaların tətbiqi vacibdir. Dəyərlər yalnız nəzəri deyil, həyatla əlaqələndirilmiş şəkildə öyrədilməlidir. Regionlarda təşəbbüslərin genişləndirilməsi üçün layihələr həyata keçirilməli və könüllülük fəaliyyəti dəstəklənməlidir. Müasir media alətləri ilə dəyərlərin təbliği gücləndirilməli, gənclərin maraq dairəsinə uyğun məzmunlar yaradılmalıdır.

Milli və qlobal dəyərlərin balanslaşdırılmış şəkildə öyrədilməsi, şagirdlərin hər iki səviyyədə məsuliyyətli vətəndaş kimi formalaşması üçün əhəmiyyətlidir. Bu məqsədə nail olmaq üçün təhsil və mədəniyyət qurumları, vətəndaş cəmiyyətlərinin birgə fəaliyyəti olduqca vacibdir. Vətəndaş cəmiyyətlərinin fəal iştirakı, təhsil proqramlarına dəstək verilməsi və müxtəlif tədbirlərin təşkil edilməsi şagirdlərin sosial məsuliyyətini artırmağa və onları ictimai həyatda daha fəal iştirak etməyə təşviq edəcəkdir.

Azərbaycan Respublikası Təhsil Cəmiyyəti

İdarə heyətinin sədri Murad Ağalarov

Elmina Muxtarlı

Xəbər Lenti

Yeni başlanğıc üçün bir şans: Tələbə köçürmələrinə start verilir.12.07.2025 - 19:00
Milli Mətbuatın 150 illiyi təntənəli tədbirlə qeyd olunub12.07.2025 - 18:20
Ağdaşda 8-ci sinif şagirdi su arxında boğularaq həyatını itirib12.07.2025 - 18:10
Direktorların işə qəbulu üzrə esse mərhələsinin nəticələri açıqlanıb12.07.2025 - 18:00
İstirahət günü üçün hava şəraiti necə olacaq?12.07.2025 - 11:45
Azərbaycanın sabiq rabitə naziri Şamil Musayev vəfat edib.12.07.2025 - 11:35
Bakı İlahiyyat Kollecinə qəbul: Abituriyentlərin nəzərinə!12.07.2025 - 11:25
Milli Kitabxanada Tovuz döyüşlərinə həsr olunan kitab sərgisi təqdim edilib12.07.2025 - 11:15
Məhəmməd Füzuliyə həsr olunmuş iki kitabın təqdimatı keçirilib- FOTO12.07.2025 - 11:10
BMU və Çinin aparıcı universiteti arasında əməkdaşlıq müzakirələri aparılıb12.07.2025 - 11:00
Azərbaycan Universitetində 1122 imtahan təşkil olunub12.07.2025 - 10:00
“Elm və təhsil obyektivdə" foto-video müsabiqəsinə qeydiyyat bitib12.07.2025 - 08:20
DİM-də GRE imtahanı keçirilib12.07.2025 - 06:40
Tovuz döyüşlərindən 5 il ötür12.07.2025 - 06:25
İsmayıllıda zəlzələ baş verib12.07.2025 - 06:10
MİQ üzrə ibtidai sinif və musiqi fənləri üzrə imtahanların apellyasiya mərhələsinə start verildi11.07.2025 - 17:45
Bakı Ali Neft Məktəbində “Məzun günü” keçirilib11.07.2025 - 17:35
Bişkekdə “Çınqız akılı” və “Çınqızın müdrikliyi” kitablarının təqdimatı keçirilib11.07.2025 - 16:46
Gənclərə fotoqrafiya üzrə təlim kursu keçirilir11.07.2025 - 16:15
"X" sosial şəbəkəsinə qarşı Fransada cinayət işi başlandı11.07.2025 - 15:15
“YARAT” Təqaüd Proqramı: Texnologiyaya maraqlı uşaqlar üçün böyük fürsət11.07.2025 - 15:05
“Əkinçi” qəzetinin 150 illiyinə həsr olunmuş kitab nəşr edildi11.07.2025 - 14:55
Odlar Yurdu Universitetində Elmi Şuranın 10-cu iclası keçirilib11.07.2025 - 14:45
Azərbaycan əhalisinin sayı açıqlanıb11.07.2025 - 14:35
Qəbələ musiqi festivalı çərçivəsində Rauf Atakişiyev və Vasif Adıgözəlovun yubileyləri qeyd olunacaq11.07.2025 - 14:25
Elm və Təhsil Nazirliyi AzTU ilə əməkdaşlığı genişləndirir11.07.2025 - 14:15
İyulun 12-də hava isti və yağmursuz olacaq11.07.2025 - 14:00
Gəncə-Daşkəsən Regional Təhsil İdarəsi üzrə tərbiyəçi-müəllim vakansiyalarına işə qəbul elan olunub11.07.2025 - 13:25
Tibb, təhsil və sosial sahələrdə qida standartları təsdiqlənəcək11.07.2025 - 13:15
Təhsil və sənaye əməkdaşlığı yaradıcı sahələr üzrə müzakirə olunub11.07.2025 - 13:05
BMU ilə Tsinghua Universiteti arasında əməkdaşlıq danışıqları aparılıb11.07.2025 - 12:55
AzMİU-da ölkə üzrə sərbəst güləş turniri başlayıb11.07.2025 - 12:45
Gəncə şəhərində müəllim və təhsil rəhbərləri üçün korrupsiyaya qarşı maarifləndirici təlim11.07.2025 - 12:40
BSU Nyu York Tirana Universiteti ilə əməkdaşlığı genişləndirir11.07.2025 - 12:35
Bakı İlahiyyat Kollecində 3 günlük dini-psixoloji komissiya iclasları keçiriləcək11.07.2025 - 12:30
Mingəçevir Dövlət Universitetində mentor proqramı fəaliyyətə başlayır.11.07.2025 - 12:20
Kenquru riyaziyyat müsabiqəsi qalibləri üçün maarifləndirici yay proqramı təşkil olunub11.07.2025 - 12:15
Azərbaycanda kino sektoruna stimul: istehsal xərclərinə dövlət qaytarması11.07.2025 - 12:05
Qarabağ Universiteti abituriyentlərlə təbliğat görüşləri keçirib- FOTO11.07.2025 - 11:55
Mikayıl Cabbarov: “İnnovasiya fəaliyyəti haqqında” qanun layihəsi hazırlanıb11.07.2025 - 11:50
Güclü isti dalğası gəlir: 4 gün ərzində 41°C temperatur olacaq11.07.2025 - 11:45
Mədəniyyət naziri Lerik rayonunda vətəndaşlarla görüş keçirib- FOTO11.07.2025 - 11:40
BMU Pekin Universiteti ilə yeni əməkdaşlıq əlaqələri qurur11.07.2025 - 11:30
Azərbaycan Universitetində imtahan sessiyası tamamlandı11.07.2025 - 11:25
Bu gün üçün proqnoz: havada nə gözlənilir?11.07.2025 - 11:20
Ombudsman “Konstitusiya və Suverenlik İli” münasibətilə BDU-nun 2 tələbəsini təqaüdlə mükafatlandıracaq11.07.2025 - 11:15
“Azərbaycanda və tarixi coğrafiyasında milli-ədəbi mühit” – yeni elmi tədqiqat nəşr olunub 11.07.2025 - 11:10
“Elm və təhsil obyektivdə" foto-video müsabiqəsinə qeydiyyat bitdi11.07.2025 - 11:00