Təhsil 365 - Logo Mobile

Cəmiyyətin dayanıqlı inkişafı üçün təhsildə dəyərlərin təbliği

9510.01.2025 - 11:40
Cəmiyyətin dayanıqlı inkişafı üçün təhsildə dəyərlərin təbliği

Təhsil yalnız bilik və bacarıqların ötürülməsi deyil, eyni zamanda insanın şəxsiyyət kimi formalaşmasında mühüm rol oynayan bir prosesdir. Bu prosesdə dəyərlərin öyrədilməsi və aşılanması cəmiyyətin dayanıqlılığı və inkişafı üçün əsas amillərdən biridir. Təhsil dəyərləri təşviq etməklə, yalnız peşəkar, savadlı fərdlər yetişdirmək deyil, həm də vicdanlı, əxlaqlı və sosial məsuliyyətli vətəndaşların formalaşmasına xidmət edir.

Dəyərlər dedikdə biz mənəvi və əxlaqi, mədəni və milli, sosail və qlobal dəyərləri nəzərdə tuturuq.

Şagirdlərə mənəvi dəyərlərin aşılanması, onlarda dürüstlük, ədalət, hörmət və məsuliyyət kimi müsbət keyfiyyətlərin inkişafına səbəb olur. Bu dəyərlər cəmiyyətdə sosial ədalətin təmin edilməsinə, fərdlər arasında qarşılıqlı anlaşmanın güclənməsinə gətirib çıxarır.

Hər bir xalqın tarixi və mədəni irsi onun dəyərlərinin təməlini təşkil edir. Təhsil müəssisələri bu irsi qorumaqla, şagirdlərin öz milli kimliyini dərk etməsinə və mədəniyyətini gələcək nəsillərə çatdırmasına kömək edir. Milli dəyərlərin öyrədilməsi, gənclərin vətənpərvər ruhda yetişməsinə şərait yaradır.

Qloballaşan dünyada təhsil təkcə yerli deyil, həm də qlobal dəyərlərin əhəmiyyətini vurğulamalıdır. İnsan hüquqları, bərabərlik, ətraf mühitin qorunması və sülh kimi qlobal dəyərlərin təbliği, gənclərin dünya miqyasında məsuliyyətli vətəndaş olmalarına imkan yaradır.

Bu dəyərlərin aşılanması müxtəlif yol və vasitələrlə həyata keçirilir. Müxtəlif fənlərin tədrisində dəyərlərin nəzərə alınması onların təbii şəkildə öyrədilməsini təmin edir. Məsələn, ədəbiyyat dərslərində ədalət və insanlıq anlayışları, tarix dərslərində isə vətənpərvərlik və milli kimlik məsələləri vurğulana bilər. Bundan başqa müəllimlər öz davranış və münasibətləri ilə şagirdlərə nümunə olmalıdırlar. Məktəblərdə təşkil olunan könüllü fəaliyyətlər, ictimai layihələr və mədəni tədbirlər də gənclərdə sosial məsuliyyət və empatiya hissini gücləndirir.

Ölkəmizdə təhsil müəssisələrində dəyərlərin təbliği istiqamətində müəyyən irəliləyişlər olsa da, bu sahədə hələ də çatışmazlıqlar mövcuddur.

Azərbaycanda müəllimlərin əksəriyyəti milli-mənəvi dəyərlərə sadiqdir və onları şagirdlərə aşılamağa çalışırlar. Lakin bəzi hallarda müəllimlərin bu sahədə bilik və bacarıqları kifayət qədər inkişaf etdirilməyib. Müasir təlim metodları ilə yanaşı, dəyərlərin təbliği üçün xüsusi təlim proqramlarına ehtiyac var. Müəllimlər üçün təşlkil olunan davamlı təlimlərdə bu mövzuya daha çox yer ayrılmalıdır.

Dəyərlərin tədrisi üçün təhsil proqramlarında müəyyən addımlar atılsa da, bəzən bu dəyərlər nəzəri şəkildə təqdim olunur və praktik tətbiqlə gücləndirilmir. Məsələn, dərsliklərdə vətənpərvərlik, empatiya, vətəndaşlıq məsuliyyəti kimi mövzular yer alsa da, real həyatdan nümunələrin çatışmazlığı onların şagirdlər tərəfindən tam mənimsənilməsini çətinləşdirir.

Son illərdə ölkədə könüllülük hərəkatı və sosial layihələrin artması gənclərdə sosial məsuliyyət hissinin güclənməsinə müsbət təsir göstərir. Lakin bu fəaliyyətlər əsasən paytaxt və iri şəhərlərlə məhdudlaşır. Regionlarda bu cür təşəbbüslər daha azdır, bu da həmin bölgələrdə dəyərlərin təbliğində boşluqlar yaradır.

Müasir texnologiyanın və qloballaşmanın gənclərə təsiri ikiüzlüdür. Bir tərəfdən, gənclər qlobal dəyərləri mənimsəyir, insan hüquqları, ətraf mühitin qorunması kimi mövzulara maraq göstərir. Digər tərəfdən, bəzən sosial şəbəkələr və digər təsirlər milli-mənəvi dəyərlərin zəifləməsinə səbəb olur. Bu balansı qorumaq üçün təhsil sistemi müasir dövrün çağırışlarına uyğunlaşmalı və bu sahədə düzgün istiqamətləndirmə etməlidir.

Aparılan islahatlarla bərabər təhsil müəssisələrində dəyərlərin təbliği istiqamətində bir sıra mühüm tədbirlər həyata keçirilməlidir.Əsasən müəllim hazırlığı və motivasiyası artırılmalı, müəllimlər dəyərlərin tədrisində əsas vasitəçi kimi dəstəklənməlidir. Praktik yanaşmaların tətbiqi vacibdir. Dəyərlər yalnız nəzəri deyil, həyatla əlaqələndirilmiş şəkildə öyrədilməlidir. Regionlarda təşəbbüslərin genişləndirilməsi üçün layihələr həyata keçirilməli və könüllülük fəaliyyəti dəstəklənməlidir. Müasir media alətləri ilə dəyərlərin təbliği gücləndirilməli, gənclərin maraq dairəsinə uyğun məzmunlar yaradılmalıdır.

Milli və qlobal dəyərlərin balanslaşdırılmış şəkildə öyrədilməsi, şagirdlərin hər iki səviyyədə məsuliyyətli vətəndaş kimi formalaşması üçün əhəmiyyətlidir. Bu məqsədə nail olmaq üçün təhsil və mədəniyyət qurumları, vətəndaş cəmiyyətlərinin birgə fəaliyyəti olduqca vacibdir. Vətəndaş cəmiyyətlərinin fəal iştirakı, təhsil proqramlarına dəstək verilməsi və müxtəlif tədbirlərin təşkil edilməsi şagirdlərin sosial məsuliyyətini artırmağa və onları ictimai həyatda daha fəal iştirak etməyə təşviq edəcəkdir.

Azərbaycan Respublikası Təhsil Cəmiyyəti

İdarə heyətinin sədri Murad Ağalarov

Elmina Muxtarlı

Xəbər Lenti

Şərqşünaslıq İnstitutunda professor Vilayət Cəfərovun 85 illiyi qeyd edilib - FOTO02.07.2025 - 16:57
Səs yazısı yayılan direktor müavininə XƏBƏRDARLIQ02.07.2025 - 16:35
Bu şəxslər “İmtahana buraxılış vərəqəsi”ni çap edə bilərlər02.07.2025 - 16:11
İyun ayında 13 326 müraciət daxil olub02.07.2025 - 15:54
Mərkəzi Elmi Kitabxana 2025-ci ilin altı ayı üzrə hesabat verib - FOTO02.07.2025 - 15:32
“Nizamişünaslıq” elmi əsərlər jurnalının növbəti nömrəsi nəşr edilib02.07.2025 - 15:21
Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətinin Prezidenti Ersin Tatara AzTU-nun Fəxri doktoru diplomu təqdim olunub - FOTO02.07.2025 - 15:11
Mirzə Babayevin xatirəsinə həsr olunan “Limanlar” konserti başlayır02.07.2025 - 14:55
Rektor: Bu təqdimat elm, milli həmrəylik və ortaq gələcək istiqamətində atılan önəmli addımdır02.07.2025 - 14:40
“Azərbaycan milli mətbuatı - 150” mövzusunda dəyirmi masa keçirilib - FOTO02.07.2025 - 14:21
Ersin Tatar: Türk dövlətləri sülh və müstəqilliyi qorumaq üçün birgə işlər görməlidir02.07.2025 - 13:55
OBA XATİRƏLƏRİ Anamın və Xalamın xatirələrindən…02.07.2025 - 13:32
Ersin Tatar: Fəxri doktor adına layiq görüldüyüm üçün qürur duyuram02.07.2025 - 12:49
"SABAH-ın məzunu 2025” tədbiri keçirilib - FOTO02.07.2025 - 12:38
İki həftə ərzində Elm və Təhsil Nazirliyinə 31 mindən çox müraciət daxil olub02.07.2025 - 12:25
“Gənc istedadlar” liseyinin V siniflərinə qəbul imtahanı keçirilib - FOTO02.07.2025 - 12:12
Bülbül adına orta ixtisas məktəbində musiqi sənəti istiqaməti üzrə qabiliyyət imtahanları keçirilir - FOTO02.07.2025 - 11:51
2024–2025-ci tədris ilində SABAH qruplarından 1421 nəfər məzun olur02.07.2025 - 11:33
BDU-da harmonik analizin aktual problemləri tədqiq edilir - FOTO02.07.2025 - 11:20
Gənclər Kitabxanasında Seyid Əzim Şirvaninin anadan olmasının 190 illiyi çərçivəsində silsilə materiallar hazırlanıb02.07.2025 - 10:46
Sabahın hava necə olacaq?02.07.2025 - 10:32
GEANT Assosiasiyası ilə süni intellekt üzrə əməkdaşlıq məsələləri müzakirə olunub - FOTO02.07.2025 - 10:17
Elm və Təhsil Nazirliyi vətəndaşlara çağırış edib 02.07.2025 - 10:05
“Avrasiya Universitetlərinin Sammiti”nin növbəti spikerlər siyahısı açıqlanıb - FOTO02.07.2025 - 09:50
“WorldSkills Azerbaijan” dəmir yolu nəqliyyatı texnologiyası üzrə yarışın qalibləri müəyyənləşib - FOTO02.07.2025 - 09:40
Nazirlik adından saxta məlumatlar yayılır02.07.2025 - 09:30
BANM-in 9 tələbəsi TÜBİTAK-da istehsalat təcrübəsi keçəcək02.07.2025 - 09:20
Azərbaycan Universitetində magistratura səviyyəsi üzrə yeni ixtisas açılıb02.07.2025 - 09:10
Sağlamlıq imkanı məhdud uşaqların I sinfə qəbul şərtləri açıqlanıb - FOTO02.07.2025 - 08:59
Akademik və elmi məlumatların toplanacağı mərkəzi məlumat bazası yaradılacaq02.07.2025 - 08:47
TİF gənc qızların təhsilə cəlbi üçün 1,2 milyon manat vəsait ayırıb02.07.2025 - 08:35
Şəhid anası və şəhid həyat yoldaşı məzun oldu02.07.2025 - 08:22
Qabiliyyət imtahanına qeydiyyatdan keçənlərin NƏZƏRİNƏ!02.07.2025 - 08:10
Təkrar sertifikatlaşdırılmadan keçməyən müəllimlərlə bağlı komissiyalar yaradılıb02.07.2025 - 07:57
NDU-nun tələbələri Türkiyənin qabaqcıl universitetlərində təcrübədə olacaqlar - FOTO02.07.2025 - 07:45
Nazir müavini: Azərbaycanda ali təhsilin əlçatanlığı getdikcə artır02.07.2025 - 07:21
Strasburqda UFAZ-ın Rəhbər komitəsinin növbəti iclası keçirilib - FOTO02.07.2025 - 07:11
ADNSU-nun komandası “Tələbələrarası Azərbaycan Kuboku – 2025”in qalibi olub - FOTO02.07.2025 - 07:00
Yeniyetmələrin psixoloji distres səviyyəsinin ölçülməsi ilə bağlı tədqiqat aparılıb02.07.2025 - 06:50
Bahar Muradova: Gənc qadın alimlərimiz cəmiyyətin lokomotivinə çevrilməkdədir02.07.2025 - 06:40
Peşə məktəblərinin müəllimləri Belarusda təlim keçiblər - FOTO02.07.2025 - 06:30
"Rus bölmələrinin yerini Çin bölmələri tutmalıdır" – ekspert02.07.2025 - 06:20
Bu gün hava 26 dərəcə isti olacaq02.07.2025 - 06:10
Emin Əmrullayev İtaliyanın ölkəmizdəki səfiri ilə görüşüb02.07.2025 - 05:59
2 İyul - Azərbaycanda polis günüdür01.07.2025 - 20:01
Sumqayıtda “Mənəviyyat dərsləri” layihəsi çərçivəsində maarifləndirici tədbir keçirildi01.07.2025 - 19:50
50 yaşlı AzMİU-da “Məzun günü” – 2400-dən çox gənc yeni mərhələyə qədəm qoyur01.07.2025 - 15:45
Naxçıvan Dövlət Universitetində qabiliyyət tələb edən magistratura ixtisaslarına qeydiyyat başlayıb01.07.2025 - 15:30