Təhsil 365 - Logo Mobile

Yeni ulduzların “beşiyi” kəşf edilidi

9229.04.2025 - 08:32
Yeni ulduzların “beşiyi” kəşf edilidi

Günəş sisteminin yaxınlığında kəşf edilən yeni ulduzlar üçün gələcək “beşik” astronomların böyük marağına səbəb olub. Kifayət qədər böyük molekulyar hidrogen buludu Günəş sistemindən təxminən 300 işıq ili məsafəsində yerləşir.

“Tehsil365” xarici mediaya istinadla xəbər verir ki, beynəlxalq astronomlar qrupu ilk dəfə olaraq Günəş sistemindən qısa bir məsafədə, təxminən 300 işıq ili məsafəsində kifayət qədər böyük molekulyar hidrogen buludunu kəşf edib. Britaniyanın Ratqers Universitetinin mətbuat xidməti xəbər verir ki, temperaturun maddənin kondensasiyası və rüşeym ulduzlarının əmələ gəlməsi üçün kifayət qədər aşağı olduğu bu buludun müşahidələri ayrı-ayrı ulduzların əmələ gəlməsi mexanizmlərini aşkar etməyə kömək edəcək.

Alimlər bu kəşfi ultrabənövşəyi səma məlumatlarını təhlil edərkən ediblər. Astronomlar Günəş sisteminin və onun qonşu ulduzlarının hazırda yerləşdiyi qalaktikamızın Orion qolunun içərisindəki nadir bölgəni belə adlandırırlar. Onun yüksək temperaturlara qədər qızdığı və Əkizlər bürcündə Geminqa neytron ulduzunu yaradan nisbətən yeni fövqəlnova partlayışı ilə demək olar ki, tamamilə ionlaşdığı güman edilir.

Bir çox astronomun güman etdiyi kimi, bu bölgədə təkcə hidrogen ionlarının qızmar çoxluqları deyil, həm də bu maddənin molekullarının sıx soyuq buludları, buz hissəcikləri və nəzəri olaraq yeni ulduzlar və planetlər yarada bilən bərk maddə dənələri var. Belə qaz və toz klasterlərinin axtarışı onların heç bir elektromaqnit dalğası yaymaması ilə çətinləşir. Buna görə də onların tərkibində çoxlu miqdarda dəm qazı molekulları və ya mikrodalğalı teleskoplar tərəfindən aydın görünən digər maddələr olmasa, müşahidəçilər üçün görünməz qalırlar.

Alimlər qeyd ediblər ki, belə “görünməz” qaz klasterləri digər mənbələrdən gələn yüksək enerjili işıq hissəcikləri ilə qarşılıqlı əlaqədə olduqda uzaq ultrabənövşəyi spektrdə müəyyən növ dalğalar yaratmalıdır. Alimlər bu ideyanı rəhbər tutaraq, Koreyanın Yer peyki STSAT-1-in göyərtəsində FIMS/SPEAR alətindən istifadə etməklə əldə olunmuş qaz buludu şəkillərini təhlil ediblər.

Astronomlar tərəfindən aparılan təhlil göstərib ki, kosmosun həmin hissəsində Yerdən təxminən 300 işıq ili uzaqda yerləşən və kütləsi Günəşdən təxminən 3,4 min dəfə çox olan kifayət qədər böyük soyuq hidrogen və toz buludu var. Alimlərin hazırkı hesablamalarına görə, bu bulud kosmik standartlar əsasında çox qısa müddətdə, təxminən 5-6 milyon il mövcud olacaq və bundan sonra daxili və xarici proseslər nəticəsində bir anda dağılacaq. Astronomlar belə qənaətə gəliblər ki, onun mövcudluğunun qısalığı və intensiv ulduz əmələgəlmə prosesləri bu buludu sonrakı müşahidələr üçün xüsusilə maraqlı edir.

Elmina Muxtarlı

Xəbər Lenti

Yaqub Mahmudov və qızı Balakəndə uşaqlarla görüşdülər09.05.2025 - 12:05
BMU-nun kollektivi Fəxri xiyabanda Ümummilli Liderin məzarını ziyarət edib - FOTO09.05.2025 - 07:50
Küçə mühitində olan uşaqlarla işin təşkili mövzusunda konfrans keçirilib - FOTO09.05.2025 - 07:40
Bakıda uşaq bağçası bağlanır09.05.2025 - 07:30
Naxçıvanda “BOOKFEST” kitab sərgisi keçirilir09.05.2025 - 07:20
Mehriban Əliyeva Qələbə Günü ilə bağlı PAYLAŞIM09.05.2025 - 07:10
Fransada universitetlərdə hicabın qadağan olunması istənilir09.05.2025 - 07:00
İlham Əliyevlə xanımı Heydər Əliyevin məzarını ziyarət ediblər09.05.2025 - 06:50
Ulu öndər Heydər Əliyevin 102 illik yubileyi Elm və Təhsil Nazirliyində qeyd edilib09.05.2025 - 06:40
Sağlamlıq imkanları məhdud uşaqlar üçün tədris fərdiləşdirilir09.05.2025 - 06:30
İlham Əliyevdən 9 May PAYLAŞIMI09.05.2025 - 06:20
295 nömrəli məktəbdə Ulu Öndər anıldı - FOTO09.05.2025 - 06:10
Ümummilli Lider təhsilə, elmə və mədəni inkişafa daim böyük dəstək verib - FOTO09.05.2025 - 05:59
Heydər Əliyev və Azərbaycan təbiəti - seminar08.05.2025 - 17:10
BDU tələbələri QİÇS-lə mübarizə tədbirləri haqqında məlumatlandırılıb - FOTO08.05.2025 - 16:50
Ulu Öndər Heydər Əliyevin milli mətbuat modeli - FOTO08.05.2025 - 16:30
Əlyazmalar İnstitutunda Ulu Öndərin xatirəsi yad edilib - FOTO08.05.2025 - 16:20
Biofizika İnstitutunda “Sabahın alimləri” müsabiqəsinin qalibləri ilə görüş keçirilib - FOTO08.05.2025 - 16:10
BDU-da ali təhsildə keyfiyyət təminatı üzrə təlim proqramı uğurla tamamlanıb - FOTO08.05.2025 - 16:00
UNEC-də “Heydər Əliyev və müstəqil Azərbaycan quruculuğu strategiyası” mövzusunda elmi-praktik konfrans keçirilib - FOTO08.05.2025 - 15:40
“Azərbaycan müstəqillik illərində: Qurtuluşdan zəfərə” – mühazirə08.05.2025 - 15:30
Kollecdə tədbir: Ulu Öndər Heydər Əliyev Konstitusiyamızın memarıdır - FOTO08.05.2025 - 15:20
Tibb Festivalı çərçivəsində ATU ilə Əqli Mülkiyyət Agentliyi maarifləndirici tədbir keçirib - FOTO08.05.2025 - 15:10
Əbədiliyə doğru 102 addım - FOTO08.05.2025 - 15:00
BDU-nun Geologiya fakültəsinin tələbələri “Azerbaijan International Mining Company”də istehsalat təcrübəsində - FOTO08.05.2025 - 14:50
Tələbələrə “Yazılı abidələrimizin dövrləşdirilməsi” mövzusunda mühazirə oxunub - FOTO08.05.2025 - 14:40
Agentlik: 10 min şagirdin kompüter əsaslı monitorinqə cəlb olunması planlaşdırılır08.05.2025 - 14:30
AzMİU ilə Ankara Universiteti arasında ikili diplomla bağlı əməkdaşlığın əhatəsi genişlənir - FOTO08.05.2025 - 14:20
BDU-da tədbir: İsrailin mədəni irsi - FOTO08.05.2025 - 14:10
Ulu Öndər Heydər Əliyev - Azərbaycan elminin hamisi08.05.2025 - 13:59
Müasir Azərbaycanın memarı – elmi sessiya08.05.2025 - 13:47
“Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası: Heydər Əliyevdən – İlham Əliyevə” mövzusunda elmi konfrans keçirilib - FOTO08.05.2025 - 13:35
Coğrafiya İnstitutunda Ulu Öndər Heydər Əliyevin 102-ci ildönümünə həsr olunmuş tədbir keçirilib - FOTO08.05.2025 - 13:23
MDU-da Kembric Universitetinin standartlarına keçidlə bağlı əməkdaşlığa başlanılıb - FOTO08.05.2025 - 13:11
AMEA-da Vyetnamın Elm və Texnologiya Akademiyasının vitse-prezidenti ilə görüş keçirilib08.05.2025 - 13:00
Azərbaycan Universitetində tanınmış qələm sahibləri ilə görüş - FOTO08.05.2025 - 12:50
Özbəkistanlı alim BDU tələbələrinə mühazirə oxuyub - FOTO08.05.2025 - 12:40
MEK-də Ümummilli Lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 102-ci ildönümünə həsr edilmiş sərgi keçirilir08.05.2025 - 12:30
Arxeoloqlar Ümummilli Liderin anadan olmasının 102-ci ildönümünü qeyd ediblər08.05.2025 - 12:20
Ümummilli Lider Heydər Əliyev: Azərbaycanda demokratik, hüquqi və dünyəvi dövlət quruculuğu - elmi konfrans08.05.2025 - 12:10
“Üzvi sintezdən praktikum” dərs vəsaiti çap olunub08.05.2025 - 11:57
Ekoloji cinayətlərlə mübarizə: hüquqi və təşkilati yanaşmalar - FOTO08.05.2025 - 11:34
Özbəkistanın poeziya nəğməsi Azərbaycanda - “Aşiqlərə salam deyin”08.05.2025 - 11:21
ADNSU-da Vyetnamın ilk Prezidenti Ho Şi Minin 135 illiyinə həsr edilmiş Memorial otağın açılışı olub - FOTO08.05.2025 - 11:11
ADPU ilə Qazi Universiteti arasında əməkdaşlıq perspektivləri müzakirə edilib - FOTO08.05.2025 - 11:00
Paytaxt məktəblərində Ümummilli Liderə həsr olunmuş tədbirlər08.05.2025 - 10:50
BMU-da Ulu Öndər Heydər Əliyevin anadan olmasının 102-ci ildönümü qeyd edilib - FOTO08.05.2025 - 10:40
ADNSU-da Memorial otağın açılışı olub 08.05.2025 - 10:30