Dünya okeanlarının ən çox müzakirə edilən və sirli bölgələrindən biri olan Bermud Üçbucağı uzun illərdir alimlərin, jurnalistlərin və macəra həvəskarlarının diqqət mərkəzindədir. Florida, Bermud adası və Puerto Riko arasında yerləşən bu bölgə, bir çox gəmi və təyyarənin müəmmalı şəkildə yoxa çıxması ilə tanınır. Lakin bu hadisələrin arxasında doğrudan da fövqəltəbii qüvvələr dayanırmı, yoxsa bu sadəcə mif və təhrif olunmuş məlumatlardan ibarətdir?
Bermud Üçbucağı haradadır və nədir?
Bermud Üçbucağı Şimali Atlantik Okeanının qərb hissəsində, Florida (ABŞ), Bermud adası və Puerto Riko nöqtələri arasında yerləşən və xəritədə bu üç nöqtəni birləşdirən üçbucaq formasında təsəvvür edilən ərazidir. Bu bölgənin rəsmi coğrafi koordinatları və hüquqi statusu yoxdur, ABŞ Coğrafi Adlar Şurası da bu adı rəsmi olaraq tanımır. Həmçinin, ABŞ Sahil Mühafizəsi və Hərbi Dəniz Qüvvələri bölgə ilə bağlı fövqəltəbii açıqlamaları rədd edir.
İtkin düşmələr və sirli hadisələr
Ərazi ilə bağlı ilk qeydlər Kristofer Kolumbun gündəliklərində yer alır. O, bölgədə qəribə işıqlar, kompasın qeyri-adi oxunuşları kimi halları sənədləşdirib. Lakin ərazi ilə bağlı əsl sirr XX əsrdə başlayıb:
1918-ci il – ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələrinə məxsus USS Cyclops gəmisi Barbadosdan Baltimora gedərkən 300-dən çox insanla birlikdə izsiz yoxa çıxdı. Heç bir iz tapılmadı.
1945-ci il – Beş bombardmançı təyyarədən ibarət Uçuş 19 eskadrası təlim zamanı istiqamətini itirib və itdi. Axtarışa göndərilən bir xilasedici təyyarə də yoxa çıxdı.
1948-ci il – Mayamidən cəmi 50 mil aralıda NC-16002 kommersiya təyyarəsi itdi.
Bermud Üçbucağında itən gəmi və təyyarələrin dəqiq sayı məlum olmasa da, hesablamalara əsasən burada 50-dən çox gəmi və 20-dən artıq təyyarə sirli şəkildə itib.
Miflər və izahlar
"Bermud Üçbucağı" ifadəsi ilk dəfə 1964-cü ildə yazıçı Vinsent Qaddisin məqaləsində istifadə olunub. Bu məqalə bölgənin fövqəltəbii hadisələrlə dolu ola biləcəyinə işarə edirdi.
Onilliklər ərzində bu hadisələrin ardınca müxtəlif nəzəriyyələr irəli sürülüb. Bunlara aşağıdakılar daxildir:
Yadplanetlilər tərəfindən insanların qaçırılması
Atlantis qitəsinin təsiri
Zaman burulğanları və paralel ölçülərə keçid
“maqnit” kompasın "gerçək" və "maqnit" şimal arasındakı fərqə görə səhv göstərməsi
Bu fərziyyələrin bəziləri Charles Berlitz-in 1974-cü ildə yazdığı “Bermud Üçbucağı” adlı bestseller kitabı ilə geniş yayılıb. Kitabda ərazi fövqəltəbii güclərin mərkəzi kimi təqdim olunub, lakin bu fikirlər daha çox populyar mədəniyyətin məhsulu hesab edilir.
Elmi izahlar və ekoloji səbəblər
Mütəxəssislərin çoxu Bermud Üçbucağında baş verən hadisələrin təbii və elmi səbəblərlə əlaqəli olduğunu bildirirlər:
1. Metan qazı püskürmələri:Okean dibindəki metan baloncuklarının qəfil partlayışları gəmiləri sabitlikdən çıxarıb batıra bilər.
2. Maqnetik anomaliyalar:
Bəzi tədqiqatçılar bölgədə kompasların "maqnit şimala" deyil, "gerçək şimala" yönəlməsinin naviqasiya səhvlərinə səbəb ola biləcəyini bildirirlər.
3. Tropik fırtınalar və qasırğalar: Atlantik Okeanında formalaşan şiddətli fırtınaların əksəriyyəti Bermud Üçbucağından keçir.
4. Gulf Stream axını: Sürətli və dəyişkən bu okean cərəyanı qəfil hava dəyişiklikləri yarada və gəmiləri sürətlə yerlərindən uzaqlaşdıra bilər.
5. Adaların yaxınlığındakı dayaz sular :
Karib dənizindəki adalar ətrafında olan dayaz sular naviqasiyanı çətinləşdirir və gəmi qəzalarına səbəb ola bilər.
6. İnsan səhvləri: Ənənəvi olaraq nəzərə alınmayan, lakin əhəmiyyətli faktor – təcrübəsizlik, yorğunluq və yanlış qərarlar da bir çox faciəyə yol açmış ola bilər.
NOAA-nın 2010-cu ildə verdiyi açıqlamada bildirilib ki, Bermud Üçbucağında dünyanın digər sıx ticarət dəhlizləri ilə müqayisədə qeyri-adi itmələrin baş verdiyini sübut edən heç bir dəlil yoxdur. Alim Karl Kruszelnicki də vurğulayıb ki, bu bölgədəki itkilər dünya üzrə digər oxşar dəniz yollarındakı statistika ilə eynidir – sadəcə bölgənin “mifləşmiş” təbiəti ona daha çox diqqət gətirib.
Bermud Üçbucağı – həm reallıq, həm də təsəvvürün məhsuludur. Elmi baxış bu bölgənin sirli xüsusiyyətlərini daha çox təbii faktorlarla əlaqələndirsə də, miflər və əfsanələr insanların marağını hələ də saxlayır. Sirrin rəsmi izahı olmasa da, burada baş verən hadisələr həm insan xətası, həm təbiət qüvvələrinin qəfil dəyişkənliyi, həm də bölgənin geocoğrafi xüsusiyyətləri ilə izah edilə bilər. Buna baxmayaraq, Bermud Üçbucağı əbədi olaraq naməlumun simvolu olaraq qalır.
