Bir məktəb sinfinə girirsən. Lövhənin yanında masaüstü kompüter var. Stolun üstündə köhnə klaviatura, bir küncdə printerin kölgəsi... Hamısı var. Amma ekranda hər şey dayanıb. Çünki “Enter” düyməsi sıxılsa belə, internet yoxdur.
Regionlarda, xüsusilə kənd məktəblərində texnologiya dərsi çox vaxt təlimatla yox, təxəyyüllə keçirilir. Müəllim izah edir ki, “açılan pəncərədə belə seçimlər olur”, amma o pəncərə heç vaxt açılmır. Şagirdlərə deyilir ki, “Google belə işləyir”, amma o məktəbdə “axtarış” deyil, “çətinlik” daha çox hiss olunur.
Statistikaya baxsaq, deyilir ki, məktəblərin çoxunda kompüter təminatı var. Bəli, var. Amma o kompüterlərin bəziləri Windows XP dövründən qalmadır, bəziləri isə sadəcə kabineti “boş görünməsin” deyə oradadır. İnternet isə... ya ümumiyyətlə yoxdur, ya da Wi-Fi modem müəllim otağındadır, sinfə çatmır.
Bir kənd məktəbində müəllim demişdi: “Dərsdə YouTube-da bir təlim videosu göstərmək istədim. Açılmadı. Uşaqlardan biri dedi ki, ‘Müəllim, bizə evdə göstərərsiniz’... Amma mənim evdə də internetim yoxdur.”
Texnologiya dərsi kağız üzərində çox gözəl görünür. Proqram var, kurikulum hazırlanıb, terminlər öyrədilir. Amma real həyatda bu dərslər çox zaman şəkli olmayan çərçivəyə çevrilir. Sanki biz uşaqlara yol xəritəsi veririk, amma kompası unuduruq.
Texnologiyadan danışırıq, amma şagirdlər hələ də “mouse”u ilk dəfə dərsdə tutanda çaşır. Müəllim internetdən istifadəni öyrədir, amma özü də bunu əzbərlə danışır. Bu paradoksla texnologiya dərsi tədris yox, teatr olur.
Halbuki bu uşaqlar da gələcəyin mühəndisi, proqramçısı, dizayneri ola bilər. Sadəcə onlara işləyən bir kompüter və sabit internet lazımdır. Daha böyük texnologiya planlarına ehtiyac yoxdur – əvvəlcə sadə şərtlər yerinə yetirilməlidir.
Çünki texnologiya dərsi ekran qarşısında yox, əlaqə qurmaqla başlayır. Əgər o əlaqə qurulmayıbsa – modemdən tutmuş münasibətədək – o zaman dərs sadəcə “var” görünür, amma “yox” təsiri verir. Bəs nə edilməlidir?
İnternet infrastrukturuna real investisiya qoyulmalıdır. Kənd məktəblərində stabil və sürətli internet bağlantısı təmin olunmadan texnologiya dərsi formal qalacaq. Məktəblərdə texnologiya otaqları aktivləşdirilməlidir.Tədris ilinin əvvəlindən bu otaqlar yoxlanmalı, dərslər real şəraitdə keçirilməlidir. Regionlara texnologiya səfərləri və “mobillab” layihələri təşkil olunmalıdır.Uşaq texnologiyaya məktəbdə çatmırsa, texnologiya onun yanına getməlidir.