Təhsil 365 - Logo Mobile

İnsan olmadan tikinti: Marsda mikroorqanizmlərlə ev inşa ediləcək

13403.08.2025 - 14:24
İnsan olmadan tikinti: Marsda mikroorqanizmlərlə ev inşa ediləcək

Marsda yaşamaq artıq yalnız elmi-fantastik filmlərin mövzusu deyil. ABŞ və Çin kimi ölkələrin uğurlu kosmik missiyalarından sonra alimlər bu ideyanı daha real hala gətirmək üçün yeni yollar axtarırlar. Marsa böyük miqdarda inşaat materialı daşımaq baha və qeyri-praktik olduğuna görə, alimlər planetin öz resurslarından istifadə edərək tikinti yolları inkişaf etdirirlər.

"Tehsil365" Science Daily-ə istinadən xəbər verir ki, Texas A&M Universitetinin tədqiqatçısı Jin və Nebraska-Lincoln Universitetindən olan həmkarları yeni bir texnologiya üzərində işləyir: mikrobların köməyi ilə öz-özünə böyüyən, yəni insan müdaxiləsinə ehtiyac duymadan tikinti materialları istehsal edən biotexnoloji sistem. Bu yanaşma Marsın toz və qayalardan ibarət səthi – regolit adlanan torpaqla birləşdirilərək möhkəm konstruksiyalar yaradır.

Tədqiqatçılar, süni likenlər adlandırılan sintetik mikroorqanizm birliyi yaradıblar. Bu sistemdə fotosintez edən siyanobakteriyalar və filamentli göbələklər birgə fəaliyyət göstərərək həm bir-birlərinə enerji və qida təmin edir, həm də regolit hissəciklərini yapışdıraraq möhkəm strukturlar əmələ gətirirlər. Sistem yalnız Mars mühitindəki hava, işıq və sadə maddələrlə işləyir, yəni heç bir insan müdaxiləsinə ehtiyac yoxdur.

Əvvəllər Mars regoliti ilə işləmək üçün kükürdlü, maqnezium əsaslı və ya göbələk miselyumundan istifadə olunan modellər təklif edilsə də, bunların hamısı insan gücünə əsaslanırdı. Yeni texnologiya isə tamamilə avtonomdur və bu, Mars kimi insan resurslarının məhdud olduğu bir mühit üçün əhəmiyyətlidir.

Alimlərin növbəti məqsədi Mars torpağından əldə olunan xüsusi “regolit mürəkkəbi” ilə 3D printerlər vasitəsilə tikinti elementləri çap etməkdir.

Layihə NASA-nın İnnovativ Ətraflı Konsepsiyalar Proqramı və Texas A&M Engineering Experiment Station (TEES) tərəfindən maliyyələşdirilir. Bu texnologiya gələcəkdə Marsda koloniyaların qurulması üçün mühüm addım ola bilər.

Aydan İsayeva

Xəbər Lenti

05.08.2025 - 19:52
Əməkdaşımız Türkiyənin nüfuzlu media qurumlarında olub05.08.2025 - 19:44
Türkiyə-Azərbaycan Universitetinə ixtisas seçimi aparılacaq05.08.2025 - 19:35
Azərbaycanlı məktəblidən beynəlxalq uğur - Avropa Kubokunun bürünc medalçısı oldu!05.08.2025 - 19:28
"Maarifçi" tələbə-məzun proqramının III mərhələsinin iştirakçıları müəyyənləşdi05.08.2025 - 19:23
Təhsil İnstitutu əməkdaşı "2022–2028 Dövlət Proqramı" çərçivəsində təqaüd qazanıb05.08.2025 - 19:15
Şagird yerdəyişməsi prosesinə start verildi05.08.2025 - 19:13
Azərbaycan məktəbliləri beynəlxalq olimpiadalarda parlaq nəticələr qazanıblar05.08.2025 - 19:06
Təhsil Tələbə Krediti Fondunda qəbul qaydaları açıqlanıb05.08.2025 - 19:03
Azərbaycan məktəbliləri beynəlxalq müsabiqələrdə uğurla iştirak ediblər05.08.2025 - 19:00
ADNSU doktorantının məqaləsi 4.0 impakt faktorlu beynəlxalq jurnalda dərc olunub05.08.2025 - 18:57
İdarə müdiri Zaqatalada bir sıra təhsil müəssisələrində olub05.08.2025 - 18:55
BDU-da iki yeni ixtisas05.08.2025 - 18:51
BDU-nun Tətbiqi riyaziyyat və kibernetika fakültəsini seçmək istəyən abituriyentlərin nəzərinə!05.08.2025 - 18:48
ADNSU-da “Enerji təhlükəsizliyi və transformasiyası” mövzusunda “Yay məktəbi” keçiriləcək05.08.2025 - 18:46
BMU-İNHA İDP çərçivəsində “Data analitikası” ixtisası üzrə 4 ilə 2 diplom05.08.2025 - 18:41
Peşə təhsili müəssisələrinə qəbul davam edir – son tarix 11 avqust05.08.2025 - 18:40
Məktəblərdə kompüter sayı artır05.08.2025 - 18:35
Dövlət proqramı çərçivəsində dünyanın aparıcı universitetlərində təhsil alacaq 356 azərbaycanlı gəncdən 60 nəfəri ADNSU-nun məzunudur05.08.2025 - 18:33
ADU məzunu magistratura təhsilini Londonda davam etdirəcək05.08.2025 - 18:30
BDU və Yerusəlim İbrani Universiteti arasında “Biotexnologiya” ixtisaslaşması üzrə ikili diplom proqramına dair infosessiya05.08.2025 - 18:26
ADA Universitetində ilk dəfə dövlət sifarişi ilə (pulsuz) təhsil üçün plan yerləri ayrılıb05.08.2025 - 18:25
BDU-nun İnformasiya və sənəd menecmenti fakültəsinə 2 ixtisas üzrə tələbə qəbulu aparılır05.08.2025 - 18:22
Valideynlər narazıdır: “Ev tapşırıqları uşaqları yükləyir”05.08.2025 - 18:18
Faktiki yaşayış rayonuna uyğun olaraq MİQ üzrə vakansiya seçiminin nəticələri açıqlanıb05.08.2025 - 18:10
Sumqayıt Dövlət Universitetində 131 fənn üzrə pedaqoji kadrların işə qəbulu elan edilib05.08.2025 - 18:10
Regionlarda inkişaf edən ixtisas: Şərabçılıq və üzümçülük05.08.2025 - 18:08
6 yaşlı uşaqlar məktəbə getməyə psixoloji baxımdan hazırdırmı?05.08.2025 - 17:47
Uşaqların məktəbə psixoloji hazırlığı: Valideynlər nəyə diqqət etməlidir?05.08.2025 - 17:42
Mingəçevirdə III Beynəlxalq Elmi Konfrans keçiriləcək05.08.2025 - 17:35
Universitet həyatına hazırlıq: Abituriyentin yol xəritəsi05.08.2025 - 17:28
Tarixin məşhur kitabları: Sevgi və müharibənin sətirlərdə izləri05.08.2025 - 15:56
“Rəqabət pik həddə çatır: Abituriyentlər ixtisas seçiminə ehtiyatla yanaşsın” – Təhsil ekspertindən xəbərdarlıq05.08.2025 - 15:50
Tələbə limitində yenilik: 2026-dan etibarən Avstraliya planlama səviyyəsini yüksəldir05.08.2025 - 15:48
Yazı haradan başladı? Qədim xalqların unudulmaz mirası05.08.2025 - 15:31
Tələbələrin köçürülməsi üzrə nəticələr məlum olub05.08.2025 - 15:30
Azyaşlıya əxlaqsız hərəkətlər etmiş Hacı Salmana - Hökm oxundu05.08.2025 - 15:28
Pandemiyadan sonra dəyişən təhsil vərdişləri: ABŞ-da dərsə davamiyyət problemi 05.08.2025 - 15:17
Gənc beyinlərdən həyat qurtaran ixtira – Avtonom xilasetmə simidi05.08.2025 - 15:07
Saxtalıq yoxsa, sərvət: Təsadüf böyük tapıntıya çevrildi05.08.2025 - 14:55
Hindistanın xarici ödəniş siyasətində tələbələr üçün mühüm islahat05.08.2025 - 14:47
Soyuq Müharibənin unudulmuş raket bazası müasir muzeyə çevrilib05.08.2025 - 14:36
Böyük Britaniyada maliyyə böhranı: Ali təhsil sektoru daha güclü şəkildə yenidən formalaşır05.08.2025 - 14:22
Keçid ballarına aldanmayın — Təhsil eksperti abituriyentlərə xəbərdarlıq edir05.08.2025 - 14:19
Şərqi Zəngəzur RTİ üzrə 44 məzun 650 baldan yuxarı nəticə göstərib05.08.2025 - 14:13
RFO-nun ikiqat Qızıl medalçısı Qarabağ Universitetinə sənəd verib05.08.2025 - 14:07
Elm adamları 5 milyard dəniz ulduzunun ölüm səbəbini müəyyən etdilər05.08.2025 - 14:06
Huawei tərəfindən Naxçıvanda peşəkar təlim keçirilib.05.08.2025 - 14:05