Regionlarda bu ixtisasın tədrisi, kənd təsərrüfatının yenilənməsi və yerli məhsulların dünya bazarına çıxarılması baxımından strateji əhəmiyyət daşıyır.
"Təhsil365"in araşdırmasına əsasən, Azərbaycan qədimdən üzümçülük və şərabçılıq ənənələri ilə tanınan ölkələrdən biridir. Tarixi mənbələr, arxeoloji tapıntılar və coğrafi mövqe bu torpaqlarda min illərdir üzümçülüyün mövcud olduğunu sübut edir. Bu gün isə həmin irs müasir elmi əsaslarla inkişaf etdirilir və bu sahədə peşəkar kadrların hazırlanması xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Məhz buna görə də "Şərabçılıq və üzümçülük" ixtisası regionlarda önəmli təhsil istiqamətlərindən birinə çevrilmişdir.
"Şərabçılıq və üzümçülük" ixtisası üzrə təhsil alan tələbələr üzüm bitkisinin biologiyası, aqrotexnikası, sortlarının xüsusiyyətləri, şərabın istehsalı və keyfiyyətinə nəzarət mexanizmləri ilə bağlı geniş biliklərə yiyələnirlər. Bu ixtisas yalnız kənd təsərrüfatı yönümlü deyil, eyni zamanda texnologiya, kimya və menecment sahələrini də əhatə edir. Məqsəd – üzümün becərilməsindən başlayaraq, son məhsul olan şərabın bazara çıxarılmasına qədər olan bütün mərhələləri idarə edə bilən mütəxəssislər yetişdirməkdir.
Bu ixtisas harada tədris olunur?
1. Azərbaycan Dövlət Aqrar Universiteti (ADAU) – Gəncə
Bu ixtisas üzrə ən geniş tədris imkanları məhz Gəncədə yerləşən ADAU-da mövcuddur. Universitetdə üzümçülük və şərabçılıq üzrə nəzəri biliklərlə yanaşı, praktiki təlimlərə də xüsusi önəm verilir. Laboratoriyalar, təcrübə sahələri və şərab emalı texnologiyasını öyrədən müasir avadanlıqlar tələbələrin bilik və bacarıqlarının inkişafına şərait yaradır.
2. Qəbələ Dövlət Peşə Təhsil Mərkəzi
Texniki səviyyədə ixtisaslaşmış kadrlar üçün bu təhsil müəssisəsi əlverişli seçimdir. Qəbələnin real istehsal müəssisələri ilə sıx əməkdaşlıq edən mərkəz, tələbələrə həm nəzəri, həm də real istehsal mühitində təcrübə qazanmaq imkanı yaradır.
3. Tovuz Dövlət Sosial-İqtisadi Kolleci
Üzümçülük və şərabçılıq ənənələrinin güclü olduğu Tovuz bölgəsində fəaliyyət göstərən bu kollecdə də texniki ixtisas səviyyəsində təhsil verilir. Regionda fəaliyyət göstərən şərab zavodları ilə əməkdaşlıq tələbələr üçün geniş təcrübə imkanları yaradır.
4. Lənkəran Dövlət Peşə Təhsil Mərkəzi
Lənkəran bölgəsi Azərbaycanın subtropik iqliminə malik unikal ərazilərindən biridir. Bu regionda həm çayçılıq, həm sitrusçuluq, həm də üzümçülük və şərabçılıq tarixi ənənəyə əsaslanır.
Lənkəran Dövlət Peşə Təhsil Mərkəzində kənd təsərrüfatı üzrə müxtəlif ixtisaslar mövcuddur və üzümçülük sahəsi üzrə praktik bacarıqlar formalaşdırılır. Hazırda bu mərkəzdə şərabçılıq üzrə ixtisaslar texniki səviyyədə tədris edilir, tələbələr bölgədə fəaliyyət göstərən təsərrüfatlarda və istehsalat müəssisələrində təcrübə keçmək imkanı əldə edirlər.
Bu ixtisas üzrə məzunlar aşağıdakı sahələrdə : üzümçülük və şərabçılıq təsərrüfatlarında aqronom və texnoloq kimi, şərab istehsalı müəssisələrində texniki nəzarətçi və laboratoriya əməkdaşı kimi, kənd təsərrüfatı sahəsində dövlət qurumlarında və ya özəl şirkətlərdə mütəxəssis kimi, şərab ixracatı ilə məşğul olan şirkətlərdə keyfiyyət və logistika sahəsində, elmi-tədqiqat institutlarında üzüm və şərabçılıq üzrə araşdırmalar aparan mütəxəssis kimi çalışa bilərlər.
Son illərdə Azərbaycan bu sahədə bir sıra beynəlxalq təşəbbüslərə qoşulub. ADAU kimi ali təhsil müəssisələri Türkiyə, İtaliya və Fransa kimi ölkələrin kənd təsərrüfatı universitetləri ilə əməkdaşlıq edir. Bu isə tələbələrə ikili diplom, beynəlxalq təcrübə və mübadilə proqramlarında iştirak imkanı verir.
"Şərabçılıq və üzümçülük" ixtisası Azərbaycanın iqtisadi və mədəni irsi ilə sıx bağlı olan bir sahədir. Bu ixtisası seçən gənclər yalnız bir peşə deyil, həm də min illik ənənələri daşıyan bir missiyanı öhdələrinə götürürlər. Gələcəyin aqrar və texnoloji mütəxəssisi olmaq istəyən gənclər üçün bu ixtisas əvəzolunmaz bir fürsətdir.