Son zamanlar uşaqlara qarşı zorakılıq halları cəmiyyətdə ciddi narahatlıq doğurur.
Məsələ ilə bağlı Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin əməkdaşı Bahar Həsənli Tehsil365-ə açıqlamasında bu cür halların qarşısının alınması istiqamətində görülən tədbirlərdən danışıb.
Bahar Həsənli bildirib ki, zorakılığa məruz qalmış uşaqlarla bağlı Komitə tərəfindən davamlı olaraq preventiv tədbirlər həyata keçirilir:
“Uşaqların, ailələrin və uşaqlarla işləyən mütəxəssislərin maarifləndirilməsi Dövlət Komitəsinin əsas prioritetlərindəndir. Gün ərzində uşaqlarla bağlı müxtəlif müraciətlər daxil olur. Bunların arasında daha çox məişət zorakılığı, təhsildən yayınma, küçə həyatına məruz qalma və digər hüquq pozuntuları ilə bağlı məsələlər üstünlük təşkil edir.”
Komitə rəsmisi qeyd edib ki, hər bir müraciət digər aidiyyəti qurumlarla koordinasiyalı şəkildə araşdırılır. Uşağın yaşadığı mühit sağlam deyilsə və mənəviyyatına zidd hallar varsa, Ailə Məcəlləsinin 72-ci maddəsinə əsasən uşağın ailədən alınması həyata keçirilir:
“Uşaq haqqında məlumatlar Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin alt sisteminə yerləşdirilir. Zərurət olduqda, həmin uşaq dövlət uşaq müəssisəsinə və ya sığınacağa müvəqqəti yerləşdirilir. Həmçinin, valideynlərin hüquqlarının məhdudlaşdırılması və ya məhrum edilməsi ilə bağlı məhkəməyə müraciət edilir. Sonrakı mərhələdə isə uşağın sənədlərinin bərpası, təhsil hüququnun təmin edilməsi, reabilitasiyası və hüquqlarının müdafiəsi istiqamətində tədbirlər görülür.”
Komitənin təşəbbüsü ilə hazırlanmış “Uşaqlara dair Strategiyanın həyata keçirilməsi üzrə 2026–2030-cu illər üçün Fəaliyyət Planı” layihəsi üzərində də iş gedir. Layihə çərçivəsində uşaqlara qarşı zorakılığın qarşısının alınması üçün müvafiq qurumlarla birgə fəaliyyətlərin gücləndirilməsi nəzərdə tutulur.
Bahar Həsənli əlavə edib ki, Komitənin bölgələrdə fəaliyyət göstərən Uşaq və Ailələrə Dəstək Mərkəzləri, baş verən halların operativ araşdırılması üçün mühüm rol oynayır. Eyni zamanda, maarifləndirici tədbirlər, təlimlər, konfranslar, çap materialları və elektron məlumatlar əhalinin sıx toplaşdığı ərazilərdə paylanılır və yerləşdirilir.
“Ucqar bölgələri də əhatə edən “Təşviqat avtobusu” layihəsi sayəsində Komitə mütəxəssisləri kəndlərə səfər edərək uşaqlarla birbaşa görüşür, onların problemlərini öyrənir və təlimlər keçir.”
Bundan əlavə, “Uşaq Səfirlər Məclisi” layihəsi çərçivəsində hüquqi maarifləndirmə işləri də davam etdirilir:
“Artıq 5 ildir ki, bu Məclis Bakıda və rayonlarda fəaliyyət göstərir. Hüquqlarını bilən uşaqlar hər hansı pozuntu ilə qarşılaşdıqda birbaşa Komitəyə məlumat verirlər və müvafiq tədbirlər görülür.”
Valideynlər və məktəblər bu halların qarşısını almaq üçün nə etməlidir?
Komitə nümayəndəsi valideynlərin məsuliyyətinə xüsusi diqqət çəkib:
“Valideynlər uşaqlarına diqqətlə yanaşmalı, onların gündəlik fəaliyyətini izləməli, onlarla dost münasibətində olmalıdırlar. Uşağın ailədən aldığı düzgün tərbiyə onun gələcək davranışlarında əsas rol oynayır.”
Məktəblərlə bağlı isə o bildirib ki, təhsil müəssisələrində müəllimlər və psixoloqlar sadəcə elm öyrətməməli, eyni zamanda uşaqlarla səmimi ünsiyyət qurmalıdırlar:
“Dövlət Komitəsi məktəb rəhbərləri, direktorlar, psixoloqlar üçün təlimlər təşkil edir. Məktəbdə uşaq öz fikrini sərbəst ifadə edə biləcəyi bir mühitdə yetişməlidir. Bu, onun sağlam və cəmiyyətə faydalı bir fərd kimi böyüməsi üçün çox önəmlidir”, - deyə qeyd olunub.