Britaniyada dini təhsilin məzmunu və məqsədi ilə bağlı müzakirələr illərdir davam edir. Mütəxəssislər hesab edirlər ki, bu dərslərdə yalnız dinlər deyil, həm də humanist dəyərlər öyrədilməlidir.Din yaxşı və pis üçün əhəmiyyətlidir. Onu öyrənmək bizə, inanmasaq belə, özümüz haqqında çox şey öyrədir.
“ Tehsil365 “ The Guardian - a istinadən xəbər verir ki,Niyə kimsə dini öyrənmək istəsin? Sosioloq Linda Vudheadin dediyi kimi, din bəzən “mənfi imic” qazanıb. Cəmiyyətin təsəvvüründə bu söz zorakılıq, patriarxal düşüncə və məntiqsizliyə dair obrazlar yaradır. XXI əsrin əvvəllərində “Yeni Ateist” hərəkatı dinə qarşı çıxmağın asan və yayılmış bir mövqe olduğunu göstərirdi. Buna baxmayaraq, dini təhsil hələ də A səviyyəsində təəccüblü dərəcədə populyar fənn olaraq qalır, çünki onu nisbətən asan mövzu hesab edirlər. Yaxınlarda aparılan YouGov sorğusu isə Britaniya ictimaiyyətinin dini təhsili latın dilindən belə daha vacib saydığını göstərdi. Milli Dini Maarifçi Müəllimlər Assosiasiyası da daha çox müəllim cəlb etməyə çağırıb.
Assosiasiya tamamilə haqlıdır: dini təhsil mühüm əhəmiyyət daşıyır. Ən azı, müxtəlif dini mədəniyyətlərin adət-ənənələrini və inanclarını öyrədən bir növ etnoqrafiya kimi faydalıdır. Məsələn, müsəlman və yəhudilərin donuz əti yemədiyini, hinduların isə inəkləri müqəddəs hesab etdiyini bilmək çoxmədəniyyətli cəmiyyətdə yaşamaq üçün vacibdir. Bu, bir vətəndaşlıq mədəniyyətidir. Bu cür biliklər, adətən, xüsusi dini yönümlü olmur və coğrafiya və ya tarix dərslərində də tədris edilə bilər. Amma dini təhsilin əsl məqsədi bundan daha dərindir.
Dini təhsil digər fənlərdən fərqli olaraq, faktlarla yox, doğruluğu sübut edilə bilməyən inanclarla işləyir. Elm təcrübə ilə yoxlanıla bilən faktlarla məşğul olur; şagirdlər fizika, kimya və biologiyada kəşfləri yenidən təcrübə yolu ilə öyrənə bilirlər. Tarix, iqtisadiyyat və ədəbiyyat kimi sahələrdə də qəbul olunmuş yanaşmalar var. Amma “Tanrı sevgidir” və ya “Məhəmməd onun peyğəmbəridir” kimi dini inancları təcrübə ilə sübut etmək mümkün deyil. Humanist dəyərlərin doğruluğunu da laboratoriyada test etmək olmaz. Bunlar, bəzən inanmayanlara mənasız görünə bilər, amma mövcud olduqları mədəni mühitdə dərin ənənələr və rituallarla ötürülür. Məhz buna görə, hələ də uşaqlıq illərində oxunan ilahiləri sevgi ilə xatırlayan çoxlu orta yaşlı aqnostiklər var. Bu inancların doğruluğu insanın daxili hissləri ilə sınaqdan keçirilir, mənası isə şəxsi və zamanla formalaşandır.
Dini təhsilin edə biləcəyi ən vacib iş insanlara əxlaqi düşüncə və təxəyyül mövzusunda dərindən düşünməyi öyrətməkdir. Etika və fəlsəfə yalnız sinifdə öyrədilmir. Yaxşı məktəb əxlaqı – tolerantlıq, hörmət və digər dəyərləri – bütün dərslərdə və gündəlik davranışlarda aşılayır. Şagirdlər bunları yalnız nəzəri deyil, təcrübə ilə öyrənirlər.
Bununla yanaşı, məktəbin öz missiyasını və dəyərlərini dərk etməsi üçün ayrıca dərslər də faydalı ola bilər. Dini təhsil dəyərlərin mədəniyyətə necə yerləşdiyini, insanların təsəvvüründə necə formalaşdığını araşdırır. Bu gün əksər gənclər üçün bu yol qeyri-doqmatik humanizmdən keçir və bu, mütləq dini təhsildə yer almalıdır. Amma bu, daha geniş bir baxışın tərkib hissəsi olmalıdır. Britaniyanın kimlik böhranı yaşadığı bir dövrdə dini təhsil kim olduğumuzu və hara getdiyimizi anlamaqda mühüm vasitədir.