Şıxlınski İsmayıl Qəhrəman oğlu 1919-cu il martın 22-də Qazaxın İkinci Şıxlı kəndində müəllim ailəsində anadan olmuşdur. Kosalar kəndində ibtidai məktəbi, sonra isə Qazax Pedaqoji Məktəbini bitirmişdir. Daha sonra Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunun Dil və Ədəbiyyat fakültəsində ali təhsil almışdır. “Tehsil365” onun həyat və yaradıcılığını araşdıraraq oxuculara İsmayıl Şıxlının məxsus bənzərsiz sənət dünyasını təqdim edir:
Əmək fəaliyyətinə Qazax rayonunun Kosalar kənd orta məktəbində dərs hissə müdiri kimi başlamışdır. İkinci Dünya müharibəsi dövründə sovet ordusu sıralarında ön cəbhələrdə (Şimali Qafqaz, Krım, III Belorusiya və Şərqi Prussiya istiqamətlərində) sıravi əsgər kimi döyüşmüşdür. Tərxis olunduqdan sonra yenidən müəllimlik fəaliyyətini davam etdirmişdir.
1946–1949-cu illərdə Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunun filologiya fakültəsində aspirant olmuş, sonralar müəllim, baş müəllim, xarici ölkələr ədəbiyyatı kafedrasının müdiri vəzifələrində çalışmışdır. O, həm də Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının katibi (1965–1968), “Azərbaycan” jurnalının baş redaktoru (1976–1978), Yazıçılar İttifaqının birinci katibi (1981–1987) və SSRİ Yazıçılar İttifaqının katibi (1981–1987) olmuşdur. 1986-cı ildə Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının sədri, 1991-ci ildə isə Yazıçılar Birliyinin Ağsaqqallar Şurasının sədri seçilmişdir.
İsmayıl Şıxlı ədəbiyyata şeirlə gəlmişdir. Onun ilk mətbu əsəri – “Quşlar” şeiri 1938-ci ildə “Ədəbiyyat” qəzetində dərc edilmişdir. Lakin şairlik sahəsində davam etməyərək nəsrə yönəlmişdir. Bu barədə özü deyirdi: “Bircə şeir çap elətdirəndən sonra şeirin mənim yemim olmadığını başa düşdüm.”
O, Mehdi Hüseynin “yalnız gördüklərini və bildiklərini yaz” tövsiyəsinə əməl edərək nəsrdə uğurlu əsərlər yaratdı. “Konserv qutuları”, “Həkimin nağılı”, “Səhəri gözləyirdik”, “Kerç sularında”, “Haralısan, ay oğlan?”, “Raykom katibi”, “Daşkəsən” oçerkləri ilə nəsrə yol açdı. Ardınca “Ayrılan yollar”, “Dəli Kür”, “Ölən dünyam” romanları ilə Azərbaycan ədəbiyyatında öz dəsti-xəttini yaratdı.
“Ayrılan yollar” romanı Azərbaycan nəsrində yeni bir mərhələ açdı. Şıxlı özü bu əsəri barədə deyirdi: “‘Ayrılan yollar’ şəxsiyyətə pərəstişi ilkin qamçılamış, şüarçılıqdan uzaq ilk Azərbaycan romanı idi.” Romanın uğuru yazıçını “Dəli Kür” kimi möhtəşəm əsərə gətirdi. Cahandar ağa obrazı Azərbaycan ədəbiyyatının ən parlaq surətlərindən biri oldu.
Onun əsərləri SSRİ və xarici ölkə xalqlarının dillərinə tərcümə olunmuşdur. Əsas əsərləri bunlardır:“Yetər Aslanova” (1949),“Kerç sularında” (1950),“Dağlar səslənir” (1951),“Daşkəsən” (1953),“Ayrılan yollar” (1957),“Dəli Kür” (1983),“Məni itirməyin” (1984),“Cəbhə yolları” (1985),“Seçilmiş əsərləri” (1986),“Daim axtarışda” (1988),“Namərd gülləsi” (1991),“Ölüləri qəbiristanda basdırın” (1992),“Ölən dünyam” (1995)
Tərcümə etdiyi əsərlər arasında Mopassanın hekayələri, Əziz Nesinin “Futbol kralı” romanı və XIX əsr xarici ədəbiyyat tarixi ilə bağlı elmi əsərlər də vardır.
Ədəbiyyat və ictimai fəaliyyətinə görə o, “Qızıl Ulduz” (1945), “Şərəf nişanı” (1971), “Qırmızı Əmək Bayrağı” (1979), II dərəcəli “Böyük Vətən müharibəsi” (1985) ordenləri, medallar, Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Fəxri Fərmanı (1973) və Azərbaycan Respublikasının “Şöhrət” ordeni ilə təltif edilmişdir.
İsmayıl Şıxlı 1995-ci il iyulun 26-da Bakıda vəfat etmiş, Fəxri xiyabanda dəfn olunmuşdur. Onun əsərləri əsasında “Dəli Kür” (1969), “Ayrılan yollar” (1997) kimi filmlər çəkilmişdir.