Bakı metrosunda xüsusilə əlil arabaları ilə hərəkət etmək çox çətindir. Məlumat üçün bildirək ki, 2016-cı ildə istifadəyə verilmiş Bənövşəyi xəttin “Avtovağzal” və “Memar Əcəmi” stansiyalarında fiziki imkanları məhdud şəxslər üçün liftlər quraşdırılıb. Yaşıl və Qırmızı xətlər üzrə yerləşən stansiyalarda isə bu cür liftlərin layihələndirilərək inşa edilməsi mümkün deyil. Bununla belə, görmə qabiliyyəti məhdud insanların metropolitendən istifadə etməsinə şərait yaradılmasının mümkünlüyü nəzərə alınaraq, mühüm işlər görülür. Bu xüsusda qeyd oluna bilər ki, Yaşıl və Qırmızı xətlərin son illərdə təmir edilən stansiyalarında xüsusi zolaqlar salınmaqla gözdən əlillərin rahat istifadəsinə şərait yaradılıb və işlər davamlı olaraq aparılır. Digər kateqoriyalardan olan sağlamlığı məhdud, ələlxüsus əlil arabaları ilə hərəkət edən şagird və tələbələrin metropolitendən istifadə edə bilməsi üçün şərait yaradılacaqmı? Bu məsələ ilə bağlı təhsil ekpertlərinin də fikirlərini aldıq.
Bu barədə “Təhsil365”ə açıqlamasında təhsilin idarə olunması üzrə mütəxəssis Qoşqar Məhərrəmov deyib.
Qoşqar Məhərrəmov
“Ümumiyyətlə bu bizim bir çox məsələdə geçikdiyimiz kimi, bu məsələdə də çox gecikməyimizin göstəricisidir. Şəhərin, Ali məktəbin, orta məktəbin, inkuluziv olmasıdır. İnkuluziv nə deməkdir? Hamını əhatə dairəsinə alan hamıya əl çatan olmağı, hamıya müəssər olmağıdı. Təəssüf ki, Ali məktəblərimizdə, orta məktəblərimizdə, fiziki məhdudiyyətli olan uşaqlar üçün, şagirdlər üçün, tələbər üçün, insanlar üçün, əl yetən deyil. Bu əlbəttə ki, acınacaqlı bir haldır. Əslində, biz çoxdan bu məsələləri aktual hala gətirməli, gündemdə saxlamalı, buna artıq biz həll tapmalı idik. bu sadəcə tələbələrə şagirdlərə aid olan bir məsələ deyil. Hamı fiziki məhdudiyyətli olub amma, hər-hansı bir başqa məhdudiyyəti olmayan insanlar rahatlıqla Ali təhsildə ala bilməli, Orta məktəbədə gedib gələ bilməlidir. Metrodan da istifadə etməlidir. Rahatlıqla şəhərdə gəzib dolaşa bilməlidir. Bunun üçün lazımi dəyişikliklər edilməlidir”.
Ekspertin sözlərinə görə, gələcəkdə əlilliyi olan şəxslərin rahatlığı təmin olinsa onların heç biri heç kimə möhtac qalmazlar.
“Şəhərin instrukturunda liftlər yerləşdirilməlidir pilləkənlər, arabaların getməyi üçün müəyən bucaq altında hazırlanmalıdır. Bilirsiniz ki, metrolarda və ya yer altı keçidlərdə arabaların keçidi üçün yol düzəldirlər. Amma, bu standartlara uyğun deyil. Yəni, bucaq çox yuxarıdır, dikdir. ordan hər-hansı bir Əlil arabası ilə gedən bir insan ordan enməyə çalışsa yıxılar. Sadəcə, o bizimdə belə bir şeyimiz var niyəti ilə hazırlanıb. Amma, görülən odur ki, o istifadəyə uyğun deyil. Mən Murad Məmmədovun yanaşmalarını önəmli hesab edirəm. Əslində onun özü də fiziki məhdudiyyətli insandı. Otellərdə, Ali məktəblərdə, şəhərdə müxtəlif video bloqlar çəkir və orda da göstərir. İctimai yerlərdə, Ali təhsil müəssisələrində, məktəblərdə lazimi şərait yaradılsa, insanlar heç kimə möhtac olmuyacaq, öz işlərini görmüş olacaqlar və xoşbəxt olacaqlar”.
Xəbər portalımıza açıqlama verən İxtisas seçimi və karyera üzrə mütəxəssis Adil Vəliyev fikirlərini bu şəkildə ifadə etdi.
“Burada əsasən inklüziv təhsildən söhbət gedir. Həqiqətən də mənə maraqlıdır ki, Azərbaycanda neçə məktəbdə, neçə universitetdə bu cür şərait var ki, biz hazırki şagirdlərin, tələbələrin təhsil müəssisəsinə çatmasından danışırıq? Mənim bildiyim qədəri ilə təkcə ADA Universitetində bu şərait yaradılıb. Bundan başqa nə bir universitetdə, nə də orta məktəblərdə belə bir şərait yoxdur”.