Azərbaycanın qədim memarlıq abidələri sırasında xüsusi yeri olan Diri Baba türbəsi həm gözəl memarlığı, həm də xalq arasında dolaşan əfsanələri ilə seçilir. Türbə Qobustan rayonunun Mərdəkan kəndi yaxınlığında yerləşir və əsrlərdir həm ziyarətgah, həm də tarixi-mədəni abidə kimi qorunub saxlanılır.
Mənbələrə görə, türbə 1402-ci ildə Şirvanşahlar dövründə ustad memar Əli Məcəddin tərəfindən inşa olunub. Abidənin kimə məxsus olduğu barədə dəqiq məlumat yoxdur, amma xalq arasında burada dəfn olunan şəxsin “Diri Baba” adlanan müqəddəs bir övliya olduğu söylənilir.
Memarlıq xüsusiyyətləri
Türbə qayaların içərisində, təbii relyeflə uyğunlaşdırılaraq tikilib.
İki mərtəbədən ibarətdir: aşağı hissə məzar otağı, yuxarı hissə isə ziyarət üçün nəzərdə tutulub.
Memarlıq üslubunda həm sadəlik, həm də gözəllik birləşib. Qayanın içində olması türbəyə sirli və möhtəşəm bir görkəm verir.
Xalq arasında geniş yayılan əfsanəyə görə, burada dəfn olunan övliya heç vaxt “ölməyib”, sadəcə uyuyur. Buna görə də türbəyə “Diri Baba” adı verilib. Yerli əhali inanır ki, bu ziyarətgahı görənlərə ruhani güc və bərəkət nəsib olur. Bu gün Diri Baba türbəsi həm ziyarət məkanı, həm də turistlərin sevimli istiqamətlərindən biridir. Buraya gələnlər həm möhtəşəm memarlıq abidəsini görür, həm də qədim əfsanələrin sehrini hiss edirlər.
Diri Baba türbəsi sadəcə bir məzar deyil, həm də Azərbaycanın mədəni və dini irsinin parlaq nümunəsidir. Onun tarixi, memarlığı və əfsanələri xalqımızın zəngin mənəvi dünyasını əks etdirir.