Ədəbiyyat tarixində şairlərin üslub dəyişikliyi həm dövrün ictimai-siyasi şəraiti, həm də şəxsi təcrübələrin təsiri ilə formalaşıb. Qədim dövrlərdə klassik poeziya əsasən qafiyə, ölçü və ənənəvi obrazlarla zəngin idi. Məsələn, Nizami Gəncəvi məhəbbət, ədalət və hikmət mövzularını qəsidə və məsnəvi formasında təqdim edirdi. Onun dili ağır, fəlsəfi dərinliklərlə zəngin idi.
“Tehsil365”in araşdırmasına görə, XIX əsrdə romantizm dalğası şairlərin yaradıcılığında hiss edilirdi. Məhəmməd Füzuli eşq mövzusunu ilahi və dünyəvi qatlarda işləmiş, emosional üslubu ilə fərqlənmişdir. Mirzə Ələkbər Sabir isə satirik üslubu ilə klassik ənənədən kənara çıxaraq cəmiyyətin problemlərini güzgü kimi göstərmişdir.
Müasir dövrdə isə şairlərin üslubu daha sərbəst formalar qazanıb. Qafiyə və ölçü məcburiyyətindən azad olan poeziya fərdi hisslərin, sosial dəyişikliklərin və qlobal problemlərin ifadəsinə yönəlir. Məsələn, Ramiz Rövşənin şeirlərində simvolik təsvirlər, Vaqif Bayatlı Odərin yaradıcılığında isə mistik-fəlsəfi məna qatları diqqəti cəlb edir.
Beləliklə, qədimdən bu günə qədər şairlərin üslub dəyişikliyi poeziyanın həm forma, həm də məzmun baxımından daim yenilənməsini göstərir. Ənənəvi ölçü və qafiyədən sərbəst üsluba keçid isə ədəbiyyatın canlı və dinamik inkişafının təzahürüdür.