Ömrünün 40 ilini xalqının maariflənməsi və tərəqqisi yolunda sərf edən Firidun bəy Köçərli Azərbaycan ədəbi fikir tarixində müstəsna xidmətləri ilə xatırlanır. O, nəzəriyyəçi, tərcüməçi, pedaqoq, maarifçi, teatr və mətbuat qurucusu, həm də böyük vətəndaş kimi yaddaşlarda yaşayır.”Tehsil365” ətraflı məlumatı təqdim edir.
1863-cü il yanvarın 26-da Şuşada doğulan Firidun bəy ibtidai təhsilini Mirzə Kərim Münşizadənin məktəbində almış, daha sonra Qori Müəllimlər Seminariyasında oxumuşdur (1879–1885). Seminariyanı bitirdikdən sonra İrəvan gimnaziyasında dərs demiş, burada həm pedaqoq, həm də mədəniyyət xadimi kimi fəaliyyət göstərmişdir. İrəvanda ilk teatr tamaşalarını təşkil etmiş, ədəbi məclislər qurmuş, Puşkin, Lermontov, Koltsov kimi klassiklərin əsərlərini Azərbaycan dilinə çevirmişdir. Mirzə Fətəli Axundzadənin “Aldanmış kəvakib” əsərini rus dilinə ilk dəfə məhz o tərcümə etmişdir.
1895–1918-ci illərdə Qori Müəllimlər Seminariyasında dərs demiş, 1910-cu ildə isə Azərbaycan şöbəsinin müvəqqəti təlimatçısı olmuşdur. Onun səyləri nəticəsində Qazaxda Müəllimlər Seminariyası açılmışdır.
Köçərli klassik Azərbaycan ədəbiyyatını dərindən araşdıraraq Füzuli, Vaqif, Zakir, Seyid Əzim kimi şairlər haqqında qiymətli oçerklər yazmış, Axundzadə, Məmmədquluzadə, Sabir və Çəmənzəminli barədə ədəbi-tənqidi məqalələr qələmə almışdır. Onun “Azərbaycan ədəbiyyatı” əsəri bu gün də ədəbiyyatşünaslığımızın əsas qaynaqlarındandır.
Firidun bəyin maarifçilik fəaliyyətini qəbul etməyən erməni millətçiləri onu 57 yaşında məkrli şəkildə qətlə yetirmişlər. Lakin onun arzuları və əməlləri millət yaddaşında yaşayır. Ölümündən sonra 1925–1926-cı illərdə “Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi materialları” kitabı, uşaqlar üçün yazdığı “Balalara hədiyyə” əsəri isə dəfələrlə çap olunmuşdur.
Alimin irsi ilk dəfə 1957-ci ildən Bəkir Nəbiyev tərəfindən araşdırılmış, 1967-ci ildən Respublika Uşaq Kitabxanası onun adını daşıyır. 2013-cü ildə isə anadan olmasının 150 illiyi ölkəmizdə silsilə tədbirlərlə qeyd olunmuşdur.
Firidun bəy Köçərli – xalqın maarif işığında yanan böyük ziyalı, ömrünü millətinə həsr edən fədakar bir şəxsiyyət olaraq daim ehtiramla anılır.