Azərbaycan təsviri sənətində rəngin poetik gücünü və musiqi ilə dialoqunu ən parlaq şəkildə göstərən sənətkarlardan biri xalq rəssamı Toğrul Nərimanbəyovdur. Onun yaradıcılığı rənglərin sanki notlar kimi işlənməsi, ritmik kompozisiya və koloristik dinamikanın musiqi estetikasına yaxınlığı ilə seçilir.
“Tehsil365”in araşdırmasına görə, Nərimanbəyovun əsərlərində rəng yalnız forma üçün vasitə deyil, həm də emosional melodiyanın daşıyıcısıdır. Onun palitrasında intensiv qırmızılar, alovlu narıncılar, parlaq mavilər və yumşaq yaşıl çalarlar bir-birinə qarışaraq musiqi əsərindəki dinamikanı xatırladır. Bu rənglərin qarşılıqlı təsiri əsərlərdə dramatik yüksəlişlər, lirik pauzalar və ritmik keçidlər yaradır.
Nərimanbəyov özü də musiqiyə dərin bağlı idi – o, vokal sənətində də özünü sınamışdı. Buna görə də onun rəng duyumu musiqi düşüncəsi ilə formalaşırdı. Məsələn, əsərlərində rənglərin harmoniyası sanki çoxsəsli musiqi quruluşunu xatırladır. Parlaq rəng kontrastları isə fortissimo effektini, pastel keçidlər isə pianissimo melodiyasını vizual formada əks etdirir.
Onun tablolarında fiqurların yerləşməsi və fonun bölünməsi, kompozisiyanın ümumi ritmi rəqsvari hərəkət təsiri yaradır. Bu, xüsusilə "Bayram" mövzulu əsərlərində özünü göstərir: insan fiqurlarının dinamik plastikasına uyğun olaraq rənglər də ritmik ardıcıllıqla dəyişir, sanki musiqi alətləri növbə ilə səslənir.
Nərimanbəyovun yaradıcılığında improvizasiya mühüm rol oynayır. Onun fırça vuruşları sərbəst və ekspressivdir, bu isə caz musiqisindəki improvizasiya texnikasına bənzəyir. Koloritin qəfil dəyişməsi, rənglərin emosional partlayışları və təzadlı keçidləri musiqidəki modulyasiya effektinə oxşardır.
Toğrul Nərimanbəyovun əsərlərində koloristik dinamika yalnız estetik təcrübə deyil, həm də milli incəsənət üçün yeni bədii sintez idi. O, musiqi ilə rəssamlığı birləşdirərək Azərbaycan rəngkarlığında emosional ifadə imkanlarını genişləndirdi. Rənglər onun yaradıcılığında vizual musiqiyə çevrildi, fırça isə sanki musiqi dirijoru funksiyasını daşıdı.
Toğrul Nərimanbəyovun yaradıcılığı göstərir ki, rəng musiqi qədər güclü emosional təsirə malikdir. Onun əsərlərində koloristik dinamika rənglərin sadəcə vizual element deyil, musiqivari duyumun, ritmin və melodiyanın daşıyıcısına çevrildiyini sübut edir. Bu səbəbdən Nərimanbəyovun tablolarına baxmaq sanki boya ilə yazılmış musiqini dinləmək kimidir.