Yapon mədəniyyətinin ən mühüm xüsusiyyətlərindən biri təbiətə olan dərin məhəbbət və hörmətdir. Bu münasibət əsrlər boyu formalaşmış, həm fəlsəfi dünyagörüşdə, həm də gündəlik həyatda öz əksini tapmışdır.
“Tehsil365”in araşdırmasına görə, təbiət sevgisi yaponların dini inanclarında, ədəbiyyatında, rəssamlığında, memarlığında və ənənəvi bayramlarında özünəməxsus şəkildə yaşamaqdadır.
Yaponiyada qədim dövrlərdən formalaşan Şinto dini təbiət sevgisinin əsas qaynaqlarından biridir. Şintoya görə, dağlar, meşələr, çaylar, daşlar və hətta külək belə müqəddəs hesab olunur və “kami” adlanan ruhlarla əlaqələndirilir. Bu inanclar yapon xalqının təbiəti sadəcə fiziki mühit kimi deyil, canlı, ruhlu bir varlıq kimi qəbul etməsinə səbəb olub.
Yapon poeziyası, xüsusilə haiku və tanka şeir formaları təbiətin incə gözəlliklərini təsvir etməyə yönəlmişdir. Məsələn, gül açan sakura ağacının ömrünün qısa olması həyatın keçiciliyini simvolizə edir. Təbiətdəki hər bir dəyişiklik - payız yarpaqları, yaz çiçəkləri, qar və yağış - şairlər üçün dərin mənalı obrazlara çevrilmişdir. Bu ədəbiyyat ənənəsi yaponların gündəlik həyatda da təbiətə diqqət yetirməsinə təsir göstərmişdir.
Yapon rəssamlığı və əl sənətlərində təbiət əsas mövzulardan biridir. Ukiyo-e üslublu gravürlərdə fırtınalı dənizlər, dağ mənzərələri və çiçək açmış bağlar təsvir olunurdu. Çay mərasimlərində istifadə olunan keramika qablarında, kimonoların naxışlarında, bağ dizaynlarında təbiətin izləri aydın görünür. Təbiət yalnız təsvir edilmir, həm də estetik harmoniya və sakitlik duyğusu ilə təqdim olunur.
Yapon memarlığı da təbiətlə sıx bağlıdır. Ənənəvi taxta evlər geniş eyvanlı və sürüşən qapılı tikilirdi ki, sakinlər təbiəti evlərində hiss edə bilsinlər. Zen bağları, bonsai sənəti və çay bağları yaponların təbiəti miniatür formada belə qoruyub yaşatmaq istəyini göstərir. Bu bağlar sadəcə bəzək deyil, həm də insanın ruhunu sakitləşdirən bir meditasiya mühitidir.
Yaponiyada təbiətlə bağlı müxtəlif bayramlar keçirilir. Məsələn, yazda Hanami - sakuraların çiçəklənməsini seyr etmə mərasimi, payızda isə momiji-gari - qırmızı yarpaqları izləmə ənənəsi geniş yayılıb. İnsanların təbiət hadisələrini bu qədər qeyd etməsi onların həyat ritmini təbiətin dövrlərinə uyğunlaşdırdıqlarını göstərir.
Yapon mədəniyyətində təbiət sevgisi yalnız estetik zövq deyil, həm də fəlsəfi və dini bir dəyərdir. Təbiət həm ilham mənbəyi, həm də insanla kainat arasında harmoniya yaradan vasitədir. Bu sevgi yaponların həyat tərzini, incəsənətini və dünyagörüşünü dərin şəkildə formalaşdırmış, onları təbiətlə daimi ünsiyyətə yönəltmişdir.