Təhsil 365 - Logo Mobile

Yuxusuzluq zamanı beyində nə baş verir? - Alimlərdən YENİ KƏŞF

8820.11.2025 - 07:20
Yuxusuzluq zamanı beyində nə baş verir? - Alimlərdən YENİ KƏŞF

Alimlər yuxu və beyin funksiyası haqqında gözlənilməz kəşf ediblər.

Tehsil365” Ölkə.az-a istinadən xəbər verir ki, kəşfi Massaçusets Texnologiya İnstitutunun alimləri edib.

Məlumdur ki, dərin yuxu zamanı beyin “özünü təmizləmə” prosesinə başlayır. Onurğa beyni mayesinin dalğaları sinir toxumasını və gün ərzində yığılan zəhərli protein tullantılarını yuyur.

Yeni araşdırma göstərir ki, bu mexanizm gün ərzində də aktivləşdirilə bilər.

26 könüllünün iştirak etdiyi eksperiment sübut edib ki, bir gecəlik yuxusuzluqdan sonra yorğun insanların beynində eyni dalğaya bənzər maye hərəkətləri diqqətin azalması və diqqətsizlik epizodları zamanı baş verir. Bu onu deməyə əsas verir ki, gecə istirahətindən məhrum olan beyin öz çatışmazlığını qismən kompensasiya edə bilir. O, toksinlərin təhlükəli yığılmasının qarşısını almaq üçün konsentrasiyanı müvəqqəti olaraq itirərək, oyaq olarkən qısa "təcili təmizləmə" seanslarına başlayır.

Beləliklə, beynin "yenidən işə salınması" və təmizlənməsi dəyişən şərtlərə uyğunlaşa bilən çevik bir prosesdir. Bu kəşf həddindən artıq yorğun olduqda diqqəti cəmləşdirməyin nə üçün çətin ola biləcəyini izah edir. Belə anlarda beyin özünü zədələrdən qorumaq üçün sadəcə olaraq daxili “təmizləmə” rejiminə keçə bilər.

Amidə Zeynalova

Xəbər Lenti

“Keyfiyyətin idarəedilməsi” mövzusunda təlim təşkil olunub20.11.2025 - 16:25
ADU-da “SÜNİ İNTELLEKT VƏ HUMANİTAR ELMLƏR: MÜASİR VƏZİYYƏT VƏ PERSPEKTİVLƏR” adlı beynəlxalq elmi konfrans keçiriləcək20.11.2025 - 16:15
Gələn il iki Günəş və iki Ay tutulması baş verəcək20.11.2025 - 16:15
Şəki-Zaqatala bölgəsinin məktəbliləri SAF-2025-də 32 medal qazanıblar20.11.2025 - 16:14
“Dövlət qulluqçusunun xidməti fəaliyyətinin qiymətləndirilməsi” mövzusunda təlim keçirilib20.11.2025 - 16:03
ADU-nun müəllimi beynəlxalq sertifikatlar qazanıb20.11.2025 - 16:00
“Google” “Gemini 3”ü təqdim etdi20.11.2025 - 16:00
“Youtube”a giriş bərpa olundu - Yenilənib20.11.2025 - 15:45
YAP – Ucalığa aparan yolun 33 ili20.11.2025 - 15:43
NASA: "3I/ATLAS" kometası Yer üçün heç bir təhlükə yaratmır20.11.2025 - 15:32
BDU-nun Elmi Kitabxanası iki beynəlxalq elmi bazadan ödənişsiz istifadə imkanı əldə edib20.11.2025 - 15:32
Həm çiçəkdir, həm dərman20.11.2025 - 15:30
"QS Dayanıqlılıq 2026" reytinqində Cənubi Qafqazdan yalnız Azərbaycan təmsil olunur20.11.2025 - 15:21
ADU-da tədqiqatçılara elmi fəaliyyət tələbləri ilə bağlı seminar keçirilib20.11.2025 - 15:17
C vitamininin ən çox hansı qidalardan qəbul edildiyi açıqlandı20.11.2025 - 15:15
Gələn il fəsillərin Azərbaycana daxilolma vaxtları açıqlanıb20.11.2025 - 15:13
SAF 2025-in qalibləri mükafatlandırılıblar20.11.2025 - 15:05
Gələn il iki dəfə Günəş və Ay tutulması baş verəcək20.11.2025 - 15:04
Süni intellektlə bağlı YENİLİK: Gələcəkdən xəbər verməyi öyrənəcək20.11.2025 - 15:00
ADPU -da “Heydər Əliyev dərsləri”nin növbəti məşğələsi keçirilib20.11.2025 - 14:48
Orta Asiyanın Pompeyi: Nəhəng gölün dibində itmiş İpək Yolu şəhəri tapıldı20.11.2025 - 14:45
CAR-ın Ali Təhsil və Təlim Nazirliyinin nümayəndə heyəti ADNSU-da olub20.11.2025 - 14:33
"Global Media Group"un nümayəndə heyəti Azərbaycanın Qazaxıstandakı səfirliyində görüş keçirib20.11.2025 - 14:30
Anar Əliyev: ''Peşə hazırlığı və əlavə təhsilin təşkilinə 26 milyon manat ayrılacaq''20.11.2025 - 14:19
"Euronews Academy" çərçivəsində keçirilən "Rəqəmsal Jurnalistika" təlim proqramı yekunlaşıb20.11.2025 - 14:15
AzMİU-da Türk dövlətlərinin sosial-mədəni inteqrasiyasına həsr olunmuş konfrans keçirilib20.11.2025 - 14:04
Sabah Bakıda D-8 Media Forumu keçiriləcək20.11.2025 - 14:00
NDU-da əcnəbi müəllimlərlə görüş keçirilib20.11.2025 - 13:49
Paytaxtda çalışan metodistlərlə görüş keçirilib20.11.2025 - 13:35
ADNSU-da tələbələr üçün data analitikası kursuna start verilib20.11.2025 - 13:22
Bu məktəbə direktor təyin edildi20.11.2025 - 13:15
LDU-da aqroturizmdə infrastruktur çatışmazlığı müzakirə edilib20.11.2025 - 13:07
Şimal-qərb bölgəsinin məktəbliləri "SAF-2025”-də 30 medal qazanıb20.11.2025 - 13:00
Uşaq evlərinin sakinləri peşələr barədə məlumatlandırılıblar20.11.2025 - 12:45
AzTV-yə ağır itki üz verdi20.11.2025 - 12:30
Bir nəfərin iki məktəbdə direktor olması qalmaqal oldu20.11.2025 - 12:15
Süni intellekt təsadüfən virus yükləyə bilər20.11.2025 - 12:00
Özbəkistanlı qonaqlar BMU-nun texnoloji imkanları ilə tanış olublar20.11.2025 - 11:50
Cənubi Afrika Respublikasının Ali Təhsil və Təlim Nazirliyinin nümayəndə heyəti ADNSU universitetində olub20.11.2025 - 11:35
Alimlər 1-ci tip diabetin müalicəsində mühüm nailiyyətlər əldə ediblər20.11.2025 - 11:20
Müəllimlər çətin xarakterli şagirdlərlə ünsiyyət qurmaq üçün nə etməlidirlər?20.11.2025 - 11:05
Dövlət imtahan mərkəzi yeni layihəyə start verib20.11.2025 - 10:50
SAF 2025-in qalibləri mükafatlandırıldı20.11.2025 - 10:35
Xalq şairi Nəriman Həsənzadə Mərkəzi Klinik xəstəxanasına yerləşdirildi20.11.2025 - 10:25
“Poeziya xəzrisi” müsabiqəsinin qalibləri müəyyən olunub20.11.2025 - 10:20
Türkiyənin Ərciyəz Universitetinin professoru BDU-nun SABAH qruplarının tələbələrinə ustad dərsi keçib20.11.2025 - 10:10
Azərbaycanlıların ən sevimli içkisi qaynar qəbul ediləndə xəstəlik yarada bilər20.11.2025 - 09:55
Azərbaycanda regionun ən böyük Robotik Reabilitasiya Mərkəzi fəaliyyətə başlayıb20.11.2025 - 09:40