Azərbaycanlı alim Ramazan Qafarlının “Tarixi dərdlərimiz mifoloji-folklor irsimizdə, Nizami, Füzuli, Nəsimi, Səməd, Bəxtiyar və Şəhriyar poeziyasında – semiotik-sinergetik təhlil” adlı monoqrafiyası nəşr olunub. Əsər Azərbaycanın Xalq şairi Bəxtiyar Vahabzadənin 100 illik yubileyinə həsr edilib.
“Tehsil365” xəbər verir ki, monoqrafiyanın mərkəzində Ramazan Qafarlının orijinal fəlsəfi-metaforik ideyası – “Ağrıya salam” konsepsiyası dayanır. Bu ideya ağrının xaosdan şairin yaratdığı kosmik nizama keçidi, söz vasitəsilə tərbiyəsi və mənalandırılması deməkdir. Monoqrafiya ədəbiyyatşünaslıqda yeni metodoloji xətt açır və milli poeziyanın fəlsəfi ölçüsünü daha da dərinləşdirir.
Əsər şairin öz arzusunun – “Azərbaycanın tarixi dərdlərinin elmi təhlili” fikrinin həyata keçirilməsi kimi formalaşıb. Bəxtiyar Vahabzadənin bu mövzunun dərindən işlənməsi, dərdlərin poetik arxetipinin aşkar edilməsi və milli yaddaşa yeni fəlsəfi baxışın təqdim edilməsi kimi müəllifə verdiyi mənəvi tapşırıq monoqrafiyanın əsasını təşkil edir.
Eyni zamanda, monoqrafiya yalnız elmi tədqiqat deyil, həm də böyük şairə ehtiram nümunəsi, onun düşüncə dünyasına poetik-fəlsəfi cavabdır. Kitab Bəxtiyar Vahabzadənin 100 illiyinə hədiyyə olmaqla yanaşı, şairin ömrü boyu arzuladığı vahid Azərbaycan idealının, milli dərd fəlsəfəsinin və poeziyanın harmoniyalaşdırıcı gücünün elmi təsdiqidir. Bütün bunlar şairin həyatı boyu arzusu olub.
Bu əsər xalq şairinin ruhuna ehtiramla yazılmış, onun poetik irsinin, milli dərd fəlsəfəsinin və böyük ideallarının gələcək nəsillərə ötürülməsinə yönəlmiş mənəvi borcun və intellektual məsuliyyətin məhsuludur.
Ramazan Qafarlının bu fundamental tədqiqatı Azərbaycanın mədəni-ədəbi fikrində “dərd” konseptinin tarixi, mifoloji, fəlsəfi və poetik qatlarını sintez edir, milli poeziyanın ontoloji əsaslarını yenidən formalaşdırır.
Monoqrafiya Nizami Gəncəvi, Məhəmməd Füzuli, İmadəddin Nəsimi, Səməd Vurğun, Məhəmmədhüseyn Şəhriyar və Bəxtiyar Vahabzadə kimi klassik və müasir söz ustadlarının poetik-fəlsəfi sistemlərini müqayisəli şəkildə təhlil edir və semiotik-sinergetik metodlarla milli ağrı və bölünmüş Vətən anlayışının poetik arxitektonikasını modelləşdirir.
Monoqrafiya girişdən, üç geniş fəsildən və poetik-fəlsəfi nəticələrdən ibarətdir. Bölmələrdən birində müəllif “Kitabi-Dədə Qorqud”dan başlayaraq Bəxtiyar Vahabzadəyədək Azərbaycan poeziyasının ontoloji köklərini izləyir və həm nəzəri konsepsiyanı, həm də poetik mətnlərin semantik qatlarını izah edir.
Kitabın elmi redaktoru filologiya elmləri doktoru, professor Mahirə Nağı qızı (Hüseynova), rəyçiləri isə filologiya elmləri doktoru, professor Rüstəm Kamal və filologiya elmləri doktoru, dosent Hikmət Quliyevdir.