Təhsil 365 - Logo Mobile

Çingiz Aytmatovun bu əsəri Azərbaycan dilinə səhv tərçümə olunub

10413.12.2025 - 11:45
Çingiz Aytmatovun bu əsəri Azərbaycan dilinə səhv tərçümə olunub

Məşhur qırğız yazıçınının “İ dolşe veka dlitsya den (“И дольше века длиться день") adlı əsərini Azərbaycan dilinə "Gün var, əsrə bərabər" kimi tərcümə etmək qeyri-peşəkarlıqdır. Guya adı milliləşdiriblər”.

“Tehsil365” Modern.az-a istinadən xəbər verir ki, bu fikirləri tərçüməçi Nadir Qocabəyli bildirib.

“Axı dilimizdə belə ifadə, deyim yoxdur. Eyni zamanda, orijinal təhrif olunub.

Romanın adı "Gün var əsrdən uzun", "Əsrdən uzun gün", "Əsrdən uzun çəkər gün", "Bəzən əsrdən də uzun olur gün" şəkillərində tərcümə olunsaydı, orijinalı daha doğru əks etdirər, dilimizdə də pis səslənməzdi.

Yoxsa bu bayağı "yaradıcı" yanaşma, milli hoqqabazlıq kimə lazımdır?

Başqalarının yazdığı əsər üzərində dəlləklik etməkdənsə, ortaya orijinal əsərlər və adlar qoymaq lazımdır.... bu doğru ad və tərcümə üsulu deyil”, - tərcüməçi qeyd edib.

Onun sözlərinə görə, "əsrə bərabər" və "əsrdən uzun" ifadələri bir-birindən kəskin fərqlənir.

“Mərhum İshaq İbrahimovun yaxşı tərcüməçi olduğunu deyirlər. Etiraz etmirəm və ola bilər. Onun tərcümələrini gənc ikən oxuduğumdan qiymət vermək mənim üçün çətindir. Bunun üçün gərək yenidən baxam.

Ancaq mənə görə tərcüməyə, ümumiyyətlə istənilən mətnə təkcə müəllifə və tərcüməçiyə görə qiymət vermək düzgün deyil. Kitabları nəşriyyatlar çap edir və ümumi məsuliyyəti onun kollektivi daşıyır. Redaktorlar, məsləhətçilər, korrektorlar var və hamısı əmək haqqı alır. İshaq İbrahimovun etdiyi səhvi düzəldə bilərdilər. Səhvsiz insan olmaz və mənim də səhvlərim olub, bu gün də var. Ancaq kollektiv əmək onların sayını azaldır və keyfiyyəti yüksəldir. Təbii ki, söhbət peşəkar və vicdanlı kollektivdən gedir.

Mənə görə Çingiz Aytmatovun məşhur romanı "Bəzən əsrdən də uzun olur gün" şəklində tərcümə olunmalıydı. Ya da elə sadəcə "Əsrdən uzun gün".

"Əsrə bərabər gün" deyimində günün önəmi, mədhi, tərifi ifadə oldunduğu halda "Əsrdən uzun gün" ifadəsində iztirab, əzab, üzüntü elementləri var. Romanda da elə bundan bəhs olunur. Azərbaycanca tərcüməyə qoyulan ad isə əsərin məzmununu təhrif edir. Çünki romanda əsrdən uzun çəkən məşəqqətli bir gündən bəhs edilir”.

Nərgiz Süleymanova

Xəbər Lenti

Diş ağrısı nədir və niyə yaranır?13.12.2025 - 19:09
Dəfn yarpağı sağlamlığa necə təsir edir?13.12.2025 - 18:53
Fransa “Uşaq Avroviziyası 2025” mahnı müsabiqəsinin qalibi olub13.12.2025 - 18:37
İmtahana gizli kamera ilə girənlərin aqibəti necə olub? 13.12.2025 - 18:20
ADNSU-da insan alverinə qarşı mübarizə ilə əlaqədar təlim keçirilib13.12.2025 - 18:05
Mingəçevir Dövlət Universiteti Azərbaycan Kibertəhlükəsizlik Mərkəzi ilə əməkdaşlığı genişləndirir13.12.2025 - 17:50
Azərbaycan İstanbulda keçirilən Beynəlxalq Kitab Sərgisində təmsil olunur13.12.2025 - 17:35
Azərbaycan Ankarada keçirilən 3-cü Dünya Mədəniyyətləri Festivalında təmsil olunub13.12.2025 - 17:20
"Gənclər daha çox öz hissələrini anlamağa çalışırlar"13.12.2025 - 17:05
İlin ən yaxşı oyununun adı açıqlandı13.12.2025 - 15:59
Messinin heykəli nümayiş olunub13.12.2025 - 15:41
Hindistan universiteti xarici tələbə qəbulunu artırır 13.12.2025 - 15:29
Alimlər Günəşdən böyük protuberansın ayrılması prosesini çəkiblər13.12.2025 - 15:16
Milli Aviasiya Akademiyasında Böyük Britaniya ilə əməkdaşlığa dair görüş keçirilib13.12.2025 - 15:00
Məşhur serialda "Tərəkəmə" oynadılar13.12.2025 - 14:45
Hava kəskin DƏYİŞİR - Temperatur 7 dərəcə enəcək, qar yağacaq13.12.2025 - 14:32
DİM: "Bəzi abituriyentlərin cavabları şübhə yaratdığı üçün elan edilməyib"13.12.2025 - 14:14
Minskdəki Milli Kitabxana Azərbaycan bayrağının rəngləri ilə işıqlandırılıb13.12.2025 - 13:59
Sabah Bakıya sulu qar yağacaq - XƏBƏRDARLIQ13.12.2025 - 13:43
TəhsilPlus kartları artıq sifariş edilib13.12.2025 - 13:31
Psixoloq iş saatlarının keyfiyyətə təsirini izah etdi13.12.2025 - 13:17
"Boşanan valideynlər uşaqdan intiqam vasitəsi kimi istifadə etməməlidir" – Hüquqşünas13.12.2025 - 13:00
Ailə münaqişələri uşaqlara necə təsir edir? 13.12.2025 - 12:47
"Azərbaycanda boşanmalar tarixdə görünməmiş səviyyəyə çatıb" – Üzeyir Şəfiyev13.12.2025 - 12:30
Süni intellektin gizli təhlükəsi13.12.2025 - 12:14
Azərbaycan ICCROM Baş Assambleyasının 34-cü sessiyasında təmsil olunub13.12.2025 - 12:00
Çində müstəqil məktəblərin məzunları yüksək nəticələr göstərir13.12.2025 - 11:30
DİM köməkçi vasitələrlə imtahana girən abituriyentlər məsələsinə münasibət bildirdi13.12.2025 - 11:10
Ömrü uzadan maddə tapılıb13.12.2025 - 10:55
ABŞ-də məktəblərdə psixi sağlamlıq proqramlarına əlavə maliyyə ayrılıb13.12.2025 - 10:40
Həftə sonunun hava proqnozu açıqlanıb13.12.2025 - 10:20
Bu məktəblər maliyyə çətinlikləri ilə üzləşir13.12.2025 - 10:05
“Ədibin Evi” müsabiqə iştirakçılarına müraciət edib13.12.2025 - 09:55
Azərbaycanlı alimlərin süni intellektlə bağlı tədqiqatı yüksək qiymətləndirilib13.12.2025 - 09:40
Hazırki kurikulum uşaqlara ağırdır, yoxsa lazımlıdır?13.12.2025 - 09:25
Qəbul imtahanında fənlər üzrə limit yoxdur13.12.2025 - 09:10
Ümumi təhsildə keyfiyyətə doğru birgə addımlar atılması üçün görüş keçirilib 13.12.2025 - 08:59
Hindistan hökuməti ali təhsildə vahid tənzimləyici orqanın yaradılmasını təsdiqlədi13.12.2025 - 08:46
Böyük Britaniyanın immiqrasiya siyasəti Hindistan iş vizalarını 67% azaldıb13.12.2025 - 08:33
UPSC əlilliyi olan namizədlərə "seçim mərkəzi" imkanı yaradır13.12.2025 - 08:20
Mossbourne məktəbində davranış icmalı Ofsted üçün suallar doğurur13.12.2025 - 08:07
Ofsted maliyyələşməni diqqətlə yoxlamalıdır13.12.2025 - 07:54
Son illərdə təhsilə ayrılan vəsait əhəmiyyətli şəkildə artıb – Açıqlama13.12.2025 - 07:53
"Miladdan əvvəlki kabus": Onlarla pulsuz məktəb layihəsi ləğv edildi13.12.2025 - 07:41
Cənubi Koreyada imtahan rəhbəri çətinliklə bağlı tənqidlərə görə istefa verdi13.12.2025 - 07:28
N. Əliyev adına Maşxan kənd tam orta məktəbinə ağır itki üz vermişdir13.12.2025 - 07:15
Ülvi Rəşid “ABŞ-Azərbaycan İnnovasiya Körpüsünün Qurulması” nominasiyası üzrə Baku ID Nexus Mükafatına layiq görülüb13.12.2025 - 07:02