Alman tarixçisi Heribert İlliq qeyri-adi bir fərziyyə irəli sürüb: o, inanır ki, bəşəriyyət əslində 2025-ci ildə deyil, 1726-cı ildə yaşayır.
“Təhsil 365” xarici KİV-ə istinadla xəbər verir ki, onun nəzəriyyəsinə görə, təxminən üç əsrlik dünya tarixi sadəcə mövcud deyildi - onlar hökmdarlar və kilsə liderləri tərəfindən təqvimi simvolik olaraq eramızın 1000-ci ilinə doğru süni şəkildə dəyişdirmək üçün uydurulub.
"Xəyal zaman hipotezi" kimi tanınan bu fikri ilk dəfə 1991-ci ildə İlliq irəli sürüb.
Tədqiqatçı 614 ilə 911-ci illər arasındakı dövrün tamamilə saxtalaşdırıldığını iddia edib.
Onun versiyasına görə, Müqəddəs Roma imperatoru III Otton, Roma Papası II Silvestr və Bizans İmperatoru VII Konstantin təqvimə təxminən 300 il "əlavə etmək" üçün razılığa gəliblər. Tarixçinin fikrincə, onların məqsədi öz hakimiyyətlərini qanuniləşdirmək və onu "böyük bir tarix"ə - İsa Məsihin doğumundan sonrakı minillikə təsadüf etmək olub.
Bu fərziyyəyə görə, bir çox tarixi hadisə və personajlar - Böyük Karl, Vikinqlər dövrü, Müqəddəs Roma İmperiyasının yüksəlişi - sadəcə uydurma ola bilər. İlliq iddia edib ki, biz 18-ci əsrdə yaşayırıq, lakin üç əsrlik "uydurma tarix"in qarışdığı üçün səhvən onu 21-ci əsr hesab edir.
Lakin akademik ictimaiyyət bu nəzəriyyəni rədd edir. Tarixçilər və arxeoloqlar inandırıcı əks arqumentlər təqdim edirlər:
- xronologiyanın davamlılığını təsdiqləyən astronomik qeydlər (məsələn, günəş tutulmalarının müşahidələri) qorunub saxlanılıb;
- zamanla üst-üstə düşən sinxron tarixi hadisələr dünyanın müxtəlif bölgələrində - Çindən Yaxın Şərqə qədər qeydə alınıb;
- İlliqin verdiyi zaman çərçivələri onun "sui-qəsdçilərinin" tərcümeyi-halları ilə uyğun gəlmir: VII Konstantin 959-cu ildə, II Silvestr cəmi 13 yaşında ikən vəfat edib və III Otton cəmi iyirmi il sonra anadan olub.
Bundan əlavə, 1000-ci ilin xristianlar üçün mistik əhəmiyyət kəsb etdiyinə inam belə genişmiqyaslı saxtakarlığın səbəbini izah etmir.
Buna baxmayaraq, "xəyal zaman fərziyyəsi" tarixə əsl alternativ kimi deyil, intellektual təcrübə kimi maraq doğurmağa davam edir. Bu, bizi keçmişin mənbələrinə nə qədər dərindən etibar etdiyimizi və xronologiyamızın bir hissəsinin həqiqətən faktlara deyil, kiminsə ambisiyalarına əsaslandığının mümkün olub-olmadığını düşünməyə məcbur edir.
Hər halda, "oğurlanmış" 300 ilə dair heç bir dəlil yoxdur. Lakin 1700-cü illərdə yaşaya biləcəyimiz fikri tarix həvəskarları ilə sui-qəsd nəzəriyyəçiləri arasında təxəyyülü həyəcanlandırmağa və müzakirələri alovlandırmağa davam edir