Müstəqillik hissi uşaqların inkişafında əsas mərhələlərdən biridir. Məktəbəqədər yaş dövründə formalaşan bu xüsusiyyət uşaqların həm özünəinamını, həm də sosial həyatdakı uğurlarını müəyyən edir. Uşağın özünə kömək etmə bacarığı, kiçik qərarlar verməsi və məsuliyyət hissi onun gələcəkdə daha güclü və müstəqil şəxsiyyət kimi yetişməsinə zəmin yaradır. Buna görə valideynlər və müəllimlər məktəbəqədər mərhələdə bu bacarığı düzgün şəkildə inkişaf etdirməyə xüsusi diqqət yetirməlidirlər.
“Tehsil365” xəbər verir ki, Müstəqilliyin öyrədilməsi uşağın gündəlik həyat fəaliyyətindən başlayır. Məsələn, uşaq öz geyimini seçməyi, oyuncaqlarını yığmağı, çantasını hazırlamağı və ya süfrə yığışdırmaqda iştirak etməyi öyrənə bilər. Bu kimi sadə işlər ona həm bacarıq qazandırır, həm də məsuliyyət hissini gücləndirir. Əgər valideynlər hər işi uşağın əvəzinə etsələr, o zaman uşaq müstəqillik qazanmaqda çətinlik çəkəcək.
Uşaqlarda müstəqilliyin inkişafında seçim haqqı vermək xüsusi rol oynayır. Valideyn və müəllimlər uşaq qarşısında müxtəlif seçimlər qoymalı və onun fikrinə hörmətlə yanaşmalıdırlar. “Bu gün hansı rəngi seçək?”, “Hansını yemək istəyirsən?”, “Hansı oyunu oynamaq istəyirsən?” kimi suallar uşağın öz qərarına sahib çıxmasına şərait yaradır. Uşaq seçim etdikdə həm özünü dəyərli hiss edir, həm də qərarvermə bacarığı formalaşır.
Ən vacib məqamlardan biri isə uşağın səhv etməsinə icazə verməkdir. Valideynlər bəzən uşağın səhvini düzəltmək üçün hər addımı onun yerinə atırlar. Halbuki səhv uşağın öyrənməsinin bir parçasıdır. Məsələn, uşaq stəkanı təkbaşına doldurarkən su tökə bilər, amma bu təcrübə ona diqqətli olmağı və bacarıqlarını təkmilləşdirməyi öyrədir. Səhvlərdən qorxmayan, əksinə onlardan dərs alan uşaq daha özünəinamlı böyüyür.
Müstəqillik hissini gücləndirmək üçün oyunlardan və yaradıcı fəaliyyətlərdən də istifadə etmək mümkündür. Rəsm çəkmək, konstruktorlarla qurmaq, sadə yeməklər hazırlamaqda iştirak etmək və ya rollu oyunlar uşağın həm öz bacarıqlarını kəşf etməsinə, həm də sərbəst düşüncəsini inkişaf etdirməsinə şərait yaradır.
Əlavə olaraq, böyüklərin davranışı uşağın müstəqillik qazanmasında güclü təsirə malikdir. Uşaq valideynlərini müşahidə edərək öyrənir. Əgər valideynlər hər addımda uşağa hörmətlə yanaşır, onun sözünü dinləyir və təşəbbüs göstərməsinə şərait yaradırsa, bu, uşaqda müstəqil qərar vermə bacarığını möhkəmləndirir.
Nəticə olaraq, məktəbəqədər yaşda uşaqlarda müstəqillik hissinin formalaşdırılması onların gələcək həyatı üçün çox mühüm zəmin yaradır. Müstəqil uşaqlar daha çevik, məsuliyyətli, problemləri həll etməyi bacaran və cəmiyyətə uyğunlaşmağı asanlıqla öyrənən fərdlərə çevrilirlər.