Texas təhsil şurası cümə günü ibtidai məktəblərdə ixtiyari olaraq Bibliya əsaslı təlimlərin keçirilməsinə imkan verən yeni dərs proqramını təsdiqləyib. Bu, ABŞ-da dini və dövlət məktəbləri arasında sərhədləri sınağa çəkə bilər.
“Tehsil365” “Associated Press”ə istinadən xəbər verir ki, Texas Dövlət Təhsil Şurası tərəfindən qəbul edilən material, seçilmiş respublikaçılar tərəfindən idarə olunan şura tərəfindən 8-7 səs fərqi ilə təsdiqlənib. Tənqidçilər dərslərin gənc şagirdlərə dini təbliğat edəcəyini və xristianlıqdan başqa dinlərə mənsub şagirdləri uzaqlaşdıracağını bildirib. Dəstəkçilər isə Bibliyanın Amerika tarixinin əsas xüsusiyyəti olduğunu və onun tədris olunmasının dərsləri zənginləşdirəcəyini bildirib.
Səsvermə Texasda, 5 milyondan çox dövlət məktəbi şagirdi olan ştatda, məktəblərə materialdan gələn il uşaq bağçasından beşinci sinfə qədər istifadə etməyə başlamağa imkan verir.
Respublikaçı qanunvericilər, o cümlədən Texasın güclü vitse-qubernatoru Dan Patrick, səsverməni qeyd edərək gələn il Louisiana ştatına bənzər şəkildə məktəblərdə On Əmr lövhələrinin nümayiş etdirilməsini tələb edən qanun layihəsini keçirməyi vəd edib. Qubernator Greg Abbott isə açıqlamasında səsverməni “şagirdləri təhsilin əsaslarına qaytarmaq və ölkədə ən yaxşı təhsili təmin etmək üçün vacib addım” adlandırıb.
Materialın məzmunu
Məktəblər bu materialı istifadə etməyə məcbur deyil, amma istifadə edənlər dövlət tərəfindən əlavə maliyyələşmə alacaq.
Yeni təsdiqlənmiş uşaq bağçası materiallarında bir dərs qonşuya yardım etmək mövzusundadır və müəllimlərə Qızıl Qayda haqqında Bibliyadan nümunələrlə danışmaq tövsiyə olunur. Həmçinin müəllimlərə Bibliyanın “qədim mətnlər toplusu” olduğunu və fərqli hissələrinin “Yəhudi və Xristian dinlərinin əsas kitabları” olduğunu izah etmələri tapşırılır.
Üçüncü sinif üçün hazırlanmış ilk Şükran Günü dərsində müəllimlərdən Plymut qubernatorunun dualar etdiyini və çıxışında “Məzmurlar kitabından bir neçə xristian Bibliyası pasajına istinad etdiyini” şagirdlərə izah etmələri tələb olunur. Daha sonra müəllimlər şagirdlərə Məzmurlar kitabının “Yəhudi və Xristian ibadətində istifadə olunan mahnılar, şeirlər və himnlər toplumu” olduğunu söyləməlidirlər.
Yeni dərs proqramı ilə Texas, Vanderbilt Universitetində dövlət siyasəti və təhsil üzrə köməkçi professor Matthew Patrick Shaw-a görə, məktəblərdə Bibliya dərslərini bu şəkildə tətbiq edən ilk ştat olacaq. Dərs planlarının konstitusiyaya uyğun olub-olmayacağı isə hələ məlum deyil.
Bibliya əsaslı dərslərin hazırlanması
Texas Təhsil Agentliyi, ştat üzrə 5 milyondan çox şagirdi əhatə edən dövlət təhsilini idarə edən qurum, 2023-cü ildə respublikaçı qanunvericilər tərəfindən qəbul edilmiş qanundan sonra öz dərs materiallarını hazırlayıb. Dərs planları bu yaz ictimaiyyətə təqdim olunub.
“Bu dərs proqramı yaşa uyğun deyil və Bibliya hekayələrini təqdim etmə tərzi mövzu baxımından uyğun deyil,” deyə Amanda Tyler, Baptist Birgə Dini Azadlıq Komitəsinin icraçı direktoru bildirib.
O, əlavə edib ki, bu materialı oxuyacaq uşaqlar “sadəcə iman iddiası ilə fakt arasında fərqi ayırmaq üçün çox gəncdirlər”.
Mary Castle, Texas Values adlı sağ yönümlü vəkillik qrupunun dövlət əlaqələri direktoru, “gündəlik həyatda istifadə olunan təxminən 300 ifadənin əslində Bibliyadan gəldiyini” və şagirdlərin “bu istinadları başa düşməkdən faydalanacağını” söyləyib.
Dar səsvermə
Bu həftə keçirilən şura iclasında 100-dən çox insan – valideynlər, müəllimlər və fəallar – emosiyalı çıxışlar edib.
Şuranın bir demokrat üzvü Rebecca Bell-Metereau materiallara xristianlıqdan əlavə dinlərin daxil edilməsinin “o tərəfdən yaranmış tərəfsizliyi dəyişdirmək üçün kifayət qədər cəhd olmadığını” bildirib.
“Mənə elə gəlir ki, bu, böyük bir yaraya yapışdırılan bir bandaj kimidir,” deyə o bildirib.
Şura üzvlərindən biri Leslie Recine, Texas qubernatoru Greg Abbott tərəfindən bir neçə həftə əvvəl müvəqqəti olaraq boş qalan yerə təyin edilmiş respublikaçı üzvdür və dərs proqramına səs verib. Təyin edilməsindən bir neçə gün sonra eyni şura yerini gələn il üçün seçkisiz qalib olan bir demokrat dolduracaq.
Məktəblərə dini elementlərin gətirilməsi
Texasın dövlət məktəbi dərs planlarında Bibliya təlimlərini tətbiq etmək planları, respublikaçıların idarə etdiyi ştatlarda siniflərə dini elementlərin gətirilməsi səylərinin ən son nümunəsidir.
Louisianada bütün dövlət siniflərinə On Əmr lövhələrinin yerləşdirilməsini tələb edən qanun bu ay federal hakim tərəfindən dayandırılıb. Respublikaçı qubernator Jeff Landry iyun ayında qanunu imzalayıb, müxtəlif dinlərdən olan bir qrup valideyn isə məhkəməyə müraciət edib.
Oklahoma ştatında isə, ştatın ali təhsil rəsmisi Bibliyanı beşinci sinfdən on ikinci sinfə qədər dərs planlarına daxil etməyə çalışıb. Müəllimlər və valideynlərdən ibarət bir qrup, respublikaçı ştat superintendantının planını və dövlət məktəblərinə 3 milyon dollar xərcləyərək Bibliya almaq səylərini dayandırmaq üçün məhkəməyə müraciət edib.
LaFleur Dallasdan xəbər verib. Associated Press yazarı Jamie Stengle Dallasdan kömək edib. Lathan isə Associated Press/Report for America Dövlət Evləri Xəbər Təşəbbüsü üzrə korps üzvüdür. Report for America, az işıqlandırılmış mövzular üzrə yerli redaksiyalarda jurnalistləri yerləşdirən qeyri-kommersiya milli xidmət proqramıdır.