Erkən dərs başlanğıcı bir çox məktəblidə yuxusuzluq, fiziki yorğunluq və psixoloji gərginliklə nəticələnir. Yeniyetmələrin bioloji ritmi gec yatmağa daha uyğun olduğu üçün səhər saatlarında oyana bilməmələri onların həm zehni fəaliyyəti, həm də akademik uğurlarına ciddi mənfi təsir göstərir. Əksər məktəblilərin məktəbə çatmaq üçün saat 6-7 arası oyanmalı olması, xüsusilə paytaxtda uzun yol məsafələri ilə birləşdikdə, bu vəziyyəti daha da ağırlaşdırır.
“Tehsil365” xəbər verir ki, bəzi Avropa və Asiya ölkələri artıq dərs saatlarını günortaya çəkməklə bu problemi həll etməyə çalışır. Məsələn, Finlandiya və Yaponiya kimi ölkələrdə aparılan tədqiqatlar göstərib ki, dərs saatlarının 8:00 əvəzinə 10:00-dan başlaması nəticəsində uşaqların psixoloji vəziyyəti və akademik nəticələri yaxşılaşıb. Eyni zamanda, uşaqlarda daha az stres, daha güclü yaddaş və artan motivasiya müşahidə olunub.
Mütəxəssislər Azərbaycanda da bu məsələnin diqqətlə araşdırılmasının vacibliyini bildirirlər. Pediatrlar və mütəxəssislər erkən oyanmanın fiziki və emosional cəhətdən uşaq orqanizminə uyğun olmadığını qeyd edirlər. Uşaqlarda tez-tez rast gəlinən baş ağrıları, əsəbilik və diqqət dağınıqlığı kimi simptomlar, əslində düzgün yuxu rejiminin olmamasının nəticəsidir.
Eyni zamanda valideynlər də məsələ ilə bağlı narahatlıqlarını ifadə edirlər. Onların sözlərinə görə, uşaqlar gecə dərsləri və kurslardan sonra istirahət edə bilmədən səhər yenidən məktəbə getmək məcburiyyətində qalırlar. Bu isə onların həm dərsə fokuslanmasını çətinləşdirir, həm də ümumi həyat keyfiyyətini aşağı salır.
Psixoloqlar bildirirlər ki, məktəb sistemində yuxu və istirahət rejiminə uyğun dəyişikliklər edilmədikcə, yeniyetmələrdə həm psixoloji, həm də fiziki sağlamlıq problemləri artmaqda davam edəcək. Azərbaycanın iqlimi, sosial mühiti və təhsil infrastrukturunu nəzərə alaraq, bu sahədə pilot layihələrin həyata keçirilməsi təklif olunur.